Nimis

Nimis
Nimis Nimis Nimis Nimis

Plaats: Almere

Locatie: Koningin Beatrixpark

Kunstenaar: Pjotr Müller

Materiaal: beton en granito

Jaar: 1989


Beschrijving:

In het Koningin Beatrixpark heeft de kunstenaar Pjotr Müller een stukje denkbeeldige geschiedenis geïmplanteerd. Een “ruïne” van een tempel op een eiland gelegen in een brede waterpartij in het centrale deel van het park. De tempel, uitgevoerd in vier kleuren granito, is 4,60 x 3,60 x 3,20 meter groot.

In het begin van de jaren tachtig van de vorige eeuw stelde Müller zich een doel: “Ik nam me voor om binnen één decennium een paradijs voor mezelf te scheppen”. De barokke bouwsels die tussen 1983 en 1989 ontstonden lijken op kathedralen, pagodes en boeddhistische tempels. Maar als godshuis doen ze geen dienst, nooit. Het zijn follies die vaak op moeilijk bereikbare plekken en vanuit de verte tot ingetogenheid en overdenking uitnodigen. Müller doopte het project “Mijn Paradijs”, niet ‘het’ paradijs, want dat bestaat niet, vindt de ongelovige Müller. 'Nimis' is de laatste van een reeks van twaalf tempelvormige bouwsels in verschillende architectonische stijlen die Müller bouwde. Deze tempel vormt een postmoderne follie en kan gezien worden als een hedendaagse interpretatie op de 18-eeuwse bouwwerken die Engelse landeigenaren op hun buitenplaatsen lieten neerzetten. Bron: NRC 31 mei 1996

In juli 1987 kreeg Pjotr Müller de opdracht om een schetsontwerp te maken ten behoeve van een kunstwerk in het Beatrixpark in Almere. Het budget dat B & W voor de uitvoering van het kunstwerk beschikbaar stelde bedroeg ƒ 100.000,-. In het najaar van 1987 toonde Müller zijn model aan de commissie opdrachtenbeleid, die zeer enthousiast waren over zijn plannen, die naar hun oordeel van hoge kwaliteit waren. In een toelichting motiveerde de directie Kunstzaken de keuze als volgt: "Het werk van Muller is ontegenzeglijk beinvloed door klassieke tempelbouw. In deze zin geeft het tevens een verbinding aan tussen architectuur en beeldende kunst, waarbij de architectuur niet functioneel gedacht is, maar moet worden opgevat als een monument dat in vroeger tijden een rituele functie zou kunnen hebben gehad, maar waarvan de exacte betekenis ons is ontgaan. Muller is een uitzonderlijk vakman, zoals zijn gevoel voor verregaande detaillering van het ornament in klassieke zin verraadt". Op 12 juli 1988 verstrekte B & W de definitieve opdracht aan Pjotter Müller tot uitvoering van het kunstwerk in het Beatrixpark. In de brief die de kunstenaar kreeg werd het kunstwerk als volgt omschreven: "Het kunstwerk, op te vatten als tempeltje, bestaat uit een grondplaat met bassin, waarop aansluit een trapppartij die gedeeltelijk in het water verdwijnt. Op de grondplaat worden twee dragers (muren) geplaatst, voorzien van nissen. Op deze dragers half ronde togen. Het werk wordt uitgevoerd in zogenaamd granitowerk in nog door u exact te bepalen kleuren. Het kunstwerk wordt geplaatst op het eiland in de middenruimte van het Beatrixpark". Bron: Stadsarchief Almere

Oorspronkelijk had het beeld geen titel. Maar als in de catalogus bij zijn solo expositie Aleph-Hedendaagse Kunst in Almere de naam van de granitowerker Nimis Beton BV uit Cruquis per ongeluk aan het kunstwerk wordt verbonden, houdt Müller de idyllische naam aan.

Kunstenaar

Pjotr Müller is op 29 september 1947 in Amsterdam geboren. Hij groeide op in een communistisch milieu in Amsterdam als tweede van zes kinderen. Zijn eerste leerschool was het natuursteenbedrijf van zijn vader. Hier leerde hij de techniek van het steenhouwen. Als kind hielp hij daar op zaterdagmiddagen mee en als zestienjarige assisteerde hij zijn vader bij de restauratie van het Amsterdamse Centraal Station. Müller startte in 1965 bouwkunde aan de TU in Delft, maar stapte na anderhalf jaar over naar de afdeling beeldhouwen van de Rietveld Academie in Amsterdam waar hij van 1967-1970 studeerde. In ’70 en ’71 vervolgde hij zijn opleiding aan de Academia di Bell'Arti, Florence in Italië. Als docent was Müller verbonden aan de Gerrit Rietveld Academie te Amsterdam en de Koninklijke Academie voor de Kunsten in 's-Hertogenbosch.

Het vroege werk van Pjotr Müller, abstracte beelden die hij geheel conform de tijdgeest maakte, wordt gekenmerkt door technische perfectie. Zijn latere werk kan gezien worden als een onderzoek naar anonieme sculpturen en bouwsels van primitieve culturen, die niet werden gemaakt binnen een artistieke, maar binnen een religieuze context. Müller legt zijn gedachten over architectuur vast in zijn beelden, die wel verwijzen naar bouwwerken maar tegelijkertijd autonoom blijven. Zijn verlangen om de architectuur zijn diepere en rituele betekenis terug te geven, en daarmee tegelijk de moderne architectuur te bekritiseren, loopt als een rode draad door zijn werk.