Erfgoedmarker
Plaats: Almere
Locatie: Trekweg 41
Kunstenaar: Iris le Rütte
Materiaal: staal, cortenstaal
Jaar: 2012
Beschrijving:
Almere is een jonge stad maar in de bodem worden regelmatig sporen gevonden uit de steentijd. Onder de stad ligt een vrijwel ongeschonden steentijdlandschap verscholen. Dit landschap bestond uit een glooiend zandlandschap waardoorheen de rivier de Eem stroomde. Duizenden jarenlang trokken groepjes jager-verzamelaars door dit landschap en sloegen hun tijdelijke kampen op de rivierduinen en oeverwallen op. Zij leefden van alles wat het landschap hen bood. Plantaardige voeding was er in overvloed. Ze verzamelden eetbare zaden en vruchten zoals bessen, eikels, hazelnoten en wilde appels en ook paddenstoelen, paardenbloemen en brandnetels werden gegeten. Zij hielden dieren en deden aan een beetje landbouw, maar leefden vooral van de visvangst en de jacht op oerossen, edelherten, wilde zwijnen, pelsdieren en watervogels.
Door de dikke laag veen en klei die bovenop de resten van bewoning uit de steentijd ligt, zijn deze uitzonderlijk goed bewaard gebleven. De overblijfselen worden niet opgegraven maar blijven in de grond, om ze veilig te conserveren voor de toekomst. In het kader van het cultuurconvenant met de Provincie en het Rijk is in opdracht van de gemeente Almere door kunstenares Iris Le Rütte een 4 meter hoge ‘erfgoedmarker’ ontworpen. De erfgoedmarker is een herkenningssymbool voor een archeologische vindplaats en geeft hier informatie over. Het kunstwerk verbeeldt de gelaagdheid van de vindplaats. De erfgoedmarker is vervaardigd van staal en cortenstaal en stelt drie gestapelde mensfiguren voor, die oprijzen uit de grond. Zij staan voor de gelaagdheid van de vindplaats: generatie op generatie heeft hier gewoond en geleefd, ‘wij staan op de schouders van onze voorouders’. De sokkel kan gezien worden als de boring die gebruikt is om de vindplaats te ontdekken. De onderste figuur duikt de grond in; hij staat symbool voor de archeoloog. De bovenste persoon steekt euforisch zijn handen omhoog, alsof hij wil zeggen: 'Kijk, hier hebben we iets gevonden' en 'Hier moet je zijn'. Tot slot drukken de mensfiguren met elkaar samenwerking en 'het zoeken van evenwicht' uit.
Op 7 november 2012 nam wethouder Ed Anker ‘VINDplaats De Buitenkant’ aan de Trekweg in gebruik door de eerste erfgoedmarker te onthullen. Op 3 juli 2013 onthulden de kinderen van sterrenschool ‘De Ruimte’ de tweede erfgoedmarker op de archeologische vindplaats in het Homeruspark in Almere Poort. Op 12 mei 2016 werd de derde marker geplaats bij VINDplaats Zenit in Almere Buiten, en de vierde op 20 mei 2017 bij VINDplaats Oker in Almere Poort. De beeldmerken werden in oplage uitgevoerd door Segno d’Arte uit Groot-Ammers. De erfgoedmarker zal in de toekomst ook op andere steentijdvindplaatsen in Almere en Flevoland geplaatst worden. Verspreid over Almere liggen 60 archeologische vindplaatsen in woonwijken, langs wegen en bij bedrijventerreinen. De gemeente richt ze in als stukjes steentijdwildernis.
Kunstenaar
Iris Le Rütte is op 31 januari 1960 in Eindhoven. Momenteel woont en werkt ze in Amsterdam. Van 1979 tot 1983 studeerde zij aan de Amsterdamse Academie voor Beeldende Vorming en vervolgde haar opleiding van 1983 tot 1987 aan de Rijksacademie van Beeldende Kunsten in Amsterdam. Haar werk wordt gezien als toegankelijk, semirealistisch en sprookjesachtig, waarbij silhouetten, schaduwen, spiegelbeelden, mensvormen en dieren een belangrijke rol spelen. Samen met kunstenaars als Henk Visch, Thom Puckey, Nicolas Dings en Tom Claassen behoort zij tot de groep beeldhouwers die zich sterk maken voor de nieuwe figuratie, de wedergeboorte van de vertelling en het symbool in de beeldende kunst.
Iris le Rütte is beeldhouwster, tekenares en dichter. Tekeningen van Le Rütte werden gepubliceerd in onder meer NRC Handelsblad en het literaire tijdschrift Hollands Maandblad. In 2005 publiceerde zij samen met Leo Vroman de bundel De mooiste gedichten waarin zij tekeningen maakte bij poëzie van Leo Vroman. In diverse Nederlandse steden/dorpen staat een beeld van haar, soms meerdere beelden zoals bijvoorbeeld in: Haarlemmermeer, Amsterdam, Ommen, Zwolle, Wageningen, Groningen, Bedum, Opmeer, Houten en Almere.