HIER
Plaats: Almere Stad
Locatie: Waddenlaan
Kunstenaar: Marc Ruygrok
Materiaal: koper
Jaar: 1993
Beschrijving:
In 1990 werd door de Rijksdienst voor de IJsselmeerpolders (RIJP) aan verschillende kunstenaars gevraagd een beeld te realiseren voor een permanente beeldenroute in het centrum van Almere Stad. De kunstenaar Marc Ruygrok ontwierp een taalsculptuur die bij de ingang van de haven aan het Weerwater geplaatst werd. Sinds het begin van de jaren 1980 zijn letters, woorden en korte zinnen het ‘materiaal’ waarmee de kunstenaar zijn werken opbouwt. Kenmerkend in deze beeldtaal is zijn voorkeur voor elementaire geometrische vormen zoals cirkels, vierkanten, bollen en kubussen. Met zijn sculpturen wil Ruygrok het menselijke denken en doen verbeelden, inclusief de twijfels en de dilemma’s. Daarom kiest hij regelmatig woorden die het hier en nu in twijfel trekken. Zo zet hij tijd en plaats op losse schroeven.
Voor Almere maakte Ruygrok een rood koperen bol met een doorsnede van 2,30 m. Dwars door de bol heen is met schreefloze hoofdletters het woord HIER uitgespaard. Het lijkt een nuchtere vaststelling, een plaatsaanduiding. De sculptuur relativeert zowel de plek als het woord, de betekenis ervan en onze aanwezigheid daar, op dat moment. Het beeld stelt een vraag of maakt dat we ons iets afvragen. “We leven ook in een permanent ‘nu’, ”zegt Ruygrok, “Het is altijd nu, en we zijn altijd hier”.
Er zijn beelden die lijken te bewegen maar er zijn ook beelden die echt kunnen bewegen, machinaal of aangedreven door de mens, de wind of het water. Als een beeld kan bewegen noemen we dat kinetisch. Ruygrok zet de nuchtere plaatsaanduiding 'HIER' op losse schroeven door de bol draaibaar te maken. Het kunstwerk kan d.m.v. kogellagers in de onderzijde gedraaid worden. De kijker mag zelf bepalen wat ‘HIER' is. Dit kunstwerk is typisch Ruygrok-beeld. Het laat zijn voorkeur zien voor geometrische vormen.. Met deze oervormen en voor iedereen herkenbare tekens ontwikkelde Ruygrok zijn eigen beeldende vocabulaire.
Tot 1998 stond het kunstwerk op de Schipperskade aan het Weerwater totdat het moest wijken voor het nieuwe masterplan van het stadscentrum. HIER kreeg een nieuwe plaatst bij de entree van museum De Paviljoens aan de Odeonstraat. De Paviljoens werden in 1992 in opdracht van Jan Hoet door het Belgische bureau Robbrecht en Daem architecten uit Gent ontworpen. Ze deden dienst als tijdelijke tentoonstellingsruimte voor Documenta IX in het Duitse Kassel. De paviljoens waren ontworpen als verplaatsbaar bouwpakket en bestaan uit vijf gebouwen op twee meter hoge palen, onderling verbonden door loopbruggen. Elk paviljoen heeft aan drie zijden een dichte wand van licht geprofileerd staalplaat en aan een zijde een doorlopende glaswand. In 1994 werden ze aangekocht door de gemeente Almere voor het in dat jaar door de gemeente opgerichte museum De Paviljoens. In 1998 is het museum verzelfstandigd.
Na bijna 20 jaar moest museum De Paviljoens per 1 september 2013 gedwongen de deuren sluiten. De gebouwen werden verkocht aan Schipper Bosch Projectbureau. In De Nieuwe Stad in Amersfoort begonnen ze aan een derde leven. Het kunstwerk HIER werd verplaatst naar de groenstrook op de hoek van de Hospitaalweg en de Waddenlaan, naast het Flevoziekenhuis.
Kunstenaar
Marcus Jacobus Maria (Marc) Ruygrok werd op 5 september 1953 in Voorburg geboren. Zijn grootvader van moederskant was de beeldhouwer Albert Termote. Zijn oma Lucy Léonard was tekenares. Van 1970 tot 1971 studeerde Ruygrok aan de Rijksacademie van Beeldende Kunsten in Amsterdam. In 1972 vervolgt hij zijn studie aan de Ateliers '63 in Haarlem.
Taal en teken zijn de bouwstenen voor de beelden van Ruygrok sinds het begin van de jaren tachtig van de twintigste eeuw. In de openbare ruimte vinden we zijn talrijke driedimensionale woordbeelden op allerlei locaties. Naast de gewone betekenis van een woord in de taal krijgt dat woord hier extra inhoud door de maat en het materiaal waarvan het is gemaakt. Zijn ruimtelijke taalbeelden zijn in hun monumentale toepassing sterk verbonden met de plek waar ze geplaatst zijn, doordat ze in hun raadselachtigheid een diepere betekenis onthullen, aanduiden of mogelijk maken. Voorbeelden daarvan zijn ‘SO GO ON’ in de luchthaven van Schiphol, ‘HEDEN’ aan de rand van een plas in het buurtpark Spoorwijk in Den Haag of 'EN/OF in het centrum van Den Haag.