Obelisk

Obelisk
Obelisk Obelisk Obelisk Obelisk

Plaats: Emmeloord

Locatie: rotonde Smedingplein

Kunstenaar: Piet Tuytel

Materiaal: gelakt staal

Jaar: 2003


Beschrijving:

Rotondekunst, je zou het bijna een oevre apart kunnen noemen. Rotondes schieten als paddestoelen uit de grond en op een beetje rotonde staat kunst. Zo ook in Emmeloord. De gemeente Noordoostpolder diende in 2002 een subsidieaanvraag van € 45.370,- in bij de provincie Flevoland voor een kunstwerk op de rotonde bij de entree van Emmeloord-oost. In de toelichting stond: "Markering van de entree en een versterkende relatie met de Poldertoren zijn uitgangspunten. De inwoners van Emmeloord zullen bij de realisering van dit kunstwerk worden betrokken. De kosten van de schetsontwerpen worden betaald door de Stichting A.D. van Eckfonds". De provincie stelde € 31.375,- beschikbaar. 

In opdracht van het A.D. van Eckfonds maakten de kunstenaars Han Goan Lim en Piet Tuytel een schetsontwerp. Han Goan Lim ontwierp een zuil van 7 op elkaar gestapelde roestvrijstalen bollen met een totale hoogte van ca. 12 meter. De opdracht voor realisatie van het kunstwerk ging naar Piet Tuytel. Over zijn ontwerp zei de kunstenaar toentertijd: "mij staat een kolom voor ogen die als spiegel de bijzondere ruimte van deze polder toont".

In december 2003 werd de sculptuur 'Obelisk' op de rotonde op het Smedingplein geplaatst. Tuytel construeerde een 15 m hoge metaalsculptuur met een vierkante grondvorm van 1,10 x 1,10 m. Voor de assemblage gebruikte hij stalen H-balken uit de industrie, 2 dikke en 3 dunne. Door de verschillen in dik en dun verkreeg de kunstenaar veel ruimte in de zuil. De dikke balken staan verder uit elkaar dan de dunnere. Wanneer de beschouwer om het kunstwerk heen loopt ziet hij of zij enerzijds een gesloten beeld en anderzijds een open beeld. De stalen zuil is in de kleuren rood, paars, blauw en geel gelakt. Tuytel heeft deze kleuren om 3 redenen gekozen. Ten eerste moest het object opvallen, ten tweede verwijzen de kleuren naar de bloembollen die in het voorjaar in de polder bloeien en ten derde heeft de kunstenaar door te manipuleren met deze kleuren ruimte gesuggereerd. Met een beperkt arsenaal aan vormen en kleuren schoof Tuytel net zolang tot deze componenten zich formeerden tot een kunstwerk voor de poort van Emmeloord. De 'Obelisk' heeft € 85.559,- gekost, waarvan het A.D. van Eckfonds € 36.683,- bijdroeg. 

Omdat Piet Tuytel aan deze stalen paal de titel 'Obelisk' heeft gegeven helpt dat de kijker op weg naar de betekenis van het kunstwerk. Een obelisk is een meer dan 4000 jaar oud religieus symbool. Al zo’n 2300 jaar voor Christus richtte men in Egypte in opdracht van de farao’s enorme obelisken op ter verering van de zonnegod Ra. De vierkante, hoge en slanke zuil loopt naar boven smaller toe en is voorzien van hiërogliefen. In de tijd van de Romeinen werd het mode om de obelisk uit Egypte weg te halen en als overwinningsteken op te stellen zoals in Rome en Parijs. De 'Obelisk' in Emmeloord is een moderne variant. 

In Beeldspraak geeft de kunstenaar uitleg over het kunstwerk.

Kunstenaar

Piet Tuijtel (of Tuytel zoals hij zich later is gaan noemen) is in 1956 in Alblasserdam geboren. Van 1975 tot 1980 volgde hij de lerarenopleiding TeHaTex in Tilburg. Vervolgens studeerde hij aan Ateliers '63 in Haarlem. Na deze opleiding betrok hij een atelier in IJmuiden, waar de kunstenaar van 1984 tot 1990 werkte. Nu werkt hij vanuit Velserbroek en woont in Haarlem.

In het werk van Tuytel nemen begrippen als "ruimtelijkheid" en "ruimte" een centrale rol in. De vroegste werken zijn grote objecten, opgebouwd uit bouwmaterialen zoals mastiek, teer, beton en board. Later werd de schaal van zijn werk intiemer en deden aan de menselijke omgeving gerelateerde objecten als tafels, stoelen en wasbakken hun intrede. Daarna volgde een periode waarin abstracte begrippen het uitgangspunt vormen. Rond 1997 is Tuytel gaan werken met stalen H- en T-balken uit de industrie. Deze balken worden vaak gebruikt bij het bouwen van huizen, kantoren en fabriekpanden en vormen de constructie die de bouwwerken ondersteunt. Hij stapelt de balken op elkaar en zoekt naar een mooi evenwicht. Het resultaat van het werkproces zijn sculpturale objecten die zowel specifieke objecten in de zin van Minimal Art als klassieke sculptuur zijn. De werken van Tuytel hebben echter geen sokkel nodig of geven er de voorkeur aan, ze staan ​​onafhankelijk in de wereld, maken er deel van uit. Volgens Tuytel wordt een kunstwerk niet "gemaakt", als wel "gevonden" of "gezien". De kunstenaar kijkt wat het effect van zijn beeld in de ruimte is en voegt kleur toe. Tuytel houdt van het vlakke polderlandschap, waarvan de leegte tastbaar wordt door een enkele boerderij of mast. Soms ontbreken zelfs die spaarzame elementen en moet je, zoals hij zegt, zelf je paaltjes in de grond slaan om de blik te focussen.