Baksteenreliëf De Ontmoeting
Plaats: Emmeloord
Locatie: Europalaan 42
Kunstenaar: Dick Bos
Materiaal: Baksteen
Jaar: 1969-1970
Beschrijving:
Van 1969 - 1970 werd aan de Europalaan kerkgebouw ‘De Ontmoeting’ gebouwd naar een ontwerp van de architecten Henri Tino Zwiers (1900 - 1992) en Eric Maarten Fontein (1932), een zaalkerk onder lessenaarsdak in licht sculpturale vormen. Voor een budget van ƒ 800.000,- (€ 360.000,-) moest een kerkgebouw worden neergezet. Voor de toepassing van kunst bleef omgerekend ongeveer € 1000,- over.
In de jaren na de oorlog werd Nederland verrijkt met baksteenreliëfs die integraal onderdeel uitmaken van de architectuur waarin ze zijn opgenomen. De gevelsteen en een eigen metselverband werden ingezet om gebouwen een eigen identiteit te geven. De blinde kopgevel van één van de bijgebouwen van 'De Ontmoeting' is gedecoreerd met een baksteenreliëf naar een ontwerp van de Schiedamse kunstenaar Dick Bos. Het baksteenreliëf is een interessant fenomeen, een typisch Nederlandse monumentale kunstvorm in het rivierklei rijke land. Met de bakstenen waarmee de gevels opgetrokken werden bedacht Bos een abstract kunstwerk. Hij paste een techniek toe die zich vanzelfsprekend voegt naar het gebouw. De kerk heeft een beton skelet, zodat de muren niet dragend zijn. Daarom was het technisch mogelijk de gevel te voorzien van siermetselwerk. In een in de buitengevel uitgespaarde opening is het reliëf door middel van verschillende metselverbanden en metselrichtingen ingevoegd, die onderling soms in hoogte iets verschillen. De lichtval, met duidelijke schaduwen, voegt een extra dimensie toe aan de plasticiteit. Bos heeft de natuurlijke kleuren van de baksteen aangehouden, waardoor het kunstwerk en de muur in elkaar overlopen. Dit baksteenreliëf is een fraai voorbeeld van de synthese van architectuur en beeldende kunst. Het siermetselwerk is uitgevoerd door de heer Stam, metselaar bij aannemersbedrijf De Graaf, de bouwer van 'De Ontmoeting'. Dick Bos had voor Stam een ontwerptekening van het reliëf gemaakt. Hierin had hij de vorm, richting en metselverbanden aangegeven. Wie het baksteenreliëf eens goed bekijkt kan niet anders dan onder de indruk zijn van het resultaat dat door vakmanschap van de metselaar en zonder hulp van computer of robot tot stand is gekomen. Het grillige reliëf met uitstekende en terugwijkende vlakken verraad de complexiteit van dit metselwerk.
Gedurende de wederopbouw werd monumentale kunst vaak ingezet als 'explicateur' van het gebouw. Het is onbekend of het kunstwerk van Dick Bos een specifieke betekenis bezit. Verwijst het motief naar de feniks (phoenix), de mythologische vogel die telkens verbrandt en na drie dagen uit zijn as herrijst? In het christelijk geloof staat de feniks symbool voor de verrijzenis.
De naam D. Bos staat vermeld in de publicatie: Beeldende Kunst in de gemeente Noordoostpolder, oktober 1981
Kunstenaar
Dirk Jan (Dick) Bos is op 3 juli 1936 geboren in Schiedam. Hij volgde zijn opleiding aan de avondschool van de Academie voor Beeldende Kunsten in Rotterdam. Bos is aquarellist, graficus, schilder, wandschilder, collagist en grafisch ontwerper.