Aan de horizon …

Aan de horizon …
Aan de horizon …

Plaats: Emmeloord

Locatie: Marknesserweg

Kunstenaar: Rob Bredewout

Materiaal: plastic doek

Jaar: 2021


Beschrijving:

Door materiaalgebrek was in 1944 over de Lemstervaart een houten noodbrug aangelegd die in 1952 vervangen werd door een traditionele stalen ophaalbrug. Na vier jaar praten of de 65 jaar oude Marknesserbrug gerenoveerd dan wel vervangen moest worden, koos een overgrote meerderheid van de gemeenteraad op 15 april 2017 voor vervanging omdat de aanbesteding van de renovatie een aantal keren mislukt was. De gemeente vroeg ir. Chris Wattel van bruggenspecialist ipv Delft, die destijds net zijn standaard beweegbare brug had geïntroduceerd, een variantenstudie uit te voeren. Uit de verschillende varianten koos de gemeente de meest architectonische; een ophaalbrug met strakke lijnen, de zogenaamde Stadspoortvariant. Er waren tegenstanders omdat de stadspoortbrug € 500.000,- duurder was dan een gewone brug. Daarnaast, zo redeneerde de tegenstanders, paste de stadspoortbrug niet bij het karakter van de polder. Toch volgde een meerderheid van de raad de redenering van het college. Het college zag de Marknesserbrug, net als de brug in de Urkerweg over de Espelervaart, de Nagelerbrug en het Emmelerbos, als een van de toegangspoorten van Emmeloord. Daarom moest de brug architectonisch vormgegeven worden. In de raadsvergadering van 18 april 2017 werd een krediet van € 3.570.000,- beschikbaar gesteld. De openbare aanbesteding vond plaats op 12 april 2018. In totaal kwamen 8 inschrijvingen binnen. De economisch meest voordelige inschrijver was Van Spijker Infrabouw B.V. met een inschrijfbedrag van € 3.473.000,-. In juli 2018 maakte de aannemer bekend dat door de aantrekkende economie de kosten in de bouwwereld gestegen waren. De bouw van de brug zou € 600.000,- meer gaan bedragen dan er voor was uitgetrokken. Ook bleek er minder tijd voor de bouw beschikbaar te zijn dan was voorzien. Dat zorgde weer voor een stevige discussie in de gemeenteraad. Uiteindelijk kon de bouw in oktober 2018 van start gaan.

De bouw van de Marknesserbrug was UAV-GC aanbesteed onder begeleiding van Royal HaskoningDHV. In de Grond-, Weg- en Waterbouw (GWW) hebben opdrachtgevers en opdrachtnemers gezamenlijk algemene voorwaarden opgesteld, de Uniforme administratieve voorwaarden(UAV). Van Spijker Infrabouw verzorgde de uitvoering in samenwerking met staalbedrijf Hillebrand in Middelburg, waar het wegdek, de balans (contragewicht van de brug) de hameitorens en de hameipoort gebouwd werden. De onderdelen voor de oeververbinding werden per schip naar Urk gebracht en vandaar op wielen naar Emmeloord. Op 16 april 2019 zijn het wegdek, de balans en de hameipoort van de 'Poort van Emmeloord' door het bedrijf Mammoet met een 500 tons kraan op hun plek gehesen. De hameitorens waren al een week eerder geplaatst. Begin mei 2019 kon de Marknesserbrug in gebruik genomen worden.

Alle technische elementen, zoals bewegingswerk, scheepvaartseinen en slagboomkasten, zijn volledig geïntegreerd. Het bewegingswerk bevindt zich geheel uit het zicht in de ruime kelder. De scheepvaart- en landverkeersseinen zijn specifiek voor dit project ontworpen. De scheepvaartseinen zijn geïntegreerd in het spijlenhekwerk. De rode knipperlichten die landverkeer waarschuwen dat de brug gaat openen of sluiten, zijn uitgevoerd zonder achtergrondschild. Dit was mogelijk door het gebruik van ledverlichting, die ook in volle zon goed zichtbaar blijft. Op de bovenzijde van zowel de balans als de hameipoort bevinden zich zonnepanelen, die zichtbaar worden voor verkeersdeelnemers wanneer de brug opengaat. Dankzij de pv-panelen is de ophaalbrug nagenoeg energieneutraal.

Bij de Marknesserbrug speelt vormgeving de hoofdrol. En hoe mooi de brug dan misschien ook is, als ie openstaat is de onderkant best saai. Daarom schreef de gemeente Noordoostpolder in augustus 2019 een prijsvraag uit om inwoners uit te dagen een kunstwerk te bedenken ter verfraaiing van de brug, zodat wanneer deze openstaat de wachtenden kunnen genieten van een bijzonder kunstwerk als warm welkom. Ideeën konden tot 17 september 2019 bij de gemeente worden ingediend. Begin oktober 2019 maakte de jury, bestaande uit wethouder Anjo Simonse die de Marknesserbrug in zijn portefeuille heeft en zijn voorgangers Andries Poppe en Willem Keur, bekend dat het voorstel van Rob Bredewout als winnaar uit de bus was gekomen. In totaal waren er 24 inzendingen. 

De onthulling van het kunstwerk kende wat tegenslagen. Het lag in de bedoeling om het in 2020, voor het begin van het vaarseizoen, te onthullen. Dat kon vanwege corona niet doorgaan. In 2021 was corona nog niet voorbij, maar het moest er toch maar van komen. De onthulling werd gepland op 11 maart, maar die dag was storm Evert de grote spelbreker. Drie maal is scheepsrecht zo dacht men bij de gemeente. Op 18 maart 2021 onthulde wethouder Anjo Simonse samen met kunstenaar Rob Bredewout het kunstwerk 'Aan de horizon …' dat zich aan de onderzijde van het brugdek bevindt. In de prijsvraag stond dat het kunstwerk 7 x 5 m groot zou worden, maar de uiteindelijke afmetingen bedragen 5 x 2 m. 

Bredewout putte zijn inspiratie uit de Zuiderzeeballade, een Nederlandstalig liedje uit 1959, met daarin de zin; ‘En aan de horizon leit Emmeloord’. Van links naar rechts zien we windmolens met daarachter de Ketelbrug, het monument voor de Noordoostpolder, een rij bomen en huizen, 't Voorhuys, de Poldertoren, de kerk De Hoeksteen, gebouw 'De Toren' van appartementencomplex 'Prestige', De Golfslag en twee Schokbetonschuren. In de lucht, die prachtig kleurt door de zonsondergang, is links van de Poldertoren een vlucht ganzen te zien en rechts boven het voormalig verzorgingshuis De Golfslag een kiekendief, het symbool voor Flevoland. Op de voorgrond zijn tulpenvelden afgebeeld die tevens verwijzen naar het bontgekleurde tapijt in de raadszaal van het gemeentehuis in Emmeloord. Het kunstwerk 'Aan de horizon …' is gedrukt op een plastic doek van gerecyclede petflessen. In de wintermaanden wordt het kunstwerk door de gemeente Noordoostpolder naar binnen gehaald.

Bron foto: Gemeente Noordoostpolder

Kunstenaar

Robert Gaston (Rob) Bredewout is op 25 mei 1958 in Emmeloord geboren. Bredewout was 20 jaar vrijwilliger van StEP. In 2015 nam hij afscheid van deze non-profit organisatie omdat zijn functie als programmeur bij de Nacht van Oranje niet te combineren was met zijn functie als projectcoördinator bij het Cultuurbedrijf Noordoostpolder. Rob Bredewout verzon in 2007 de naam voor recreatiegebied Wellerwaard. In 2011 was zijn videoclip 'Ga Je Mee' de winnende inzending voor de prijsvraag "Buitengewoon Noordoostpolder". In 2014 ontwierp Bredewout de plaquette die op Veteranendag onhuld werd en in 2019 was hij de winnaar van de prijsvraag voor een kunstwerk onder de Marknesserbrug. Naar aanleiding van dit laatste zei Rob Bredewout in een interview tegen Omroep Flevoland: "Creatief zijn is onderdeel van mijn vak. Ik ontwerp en bedenk wel vaker iets. En ik had wel een idee voor iets dat mooi onder de brug zou passen".