Lichtkunstwerk

Lichtkunstwerk
Lichtkunstwerk Lichtkunstwerk Lichtkunstwerk Lichtkunstwerk Lichtkunstwerk Lichtkunstwerk Lichtkunstwerk Lichtkunstwerk

Plaats: Emmeloord

Locatie: De Deel

Kunstenaar: Herman Kuijer

Materiaal: roestvrijstaal

Jaar: 2011


Beschrijving:

In december 2009 werd het definitieve ontwerp voor het Cultuurplein door het college van burgemeester en wethouders goedgekeurd. Het ontwerp was gemaakt door Kuiper Compagnons uit Rotterdam. De kruising van de Lange Nering en de Beursstraat moest uitgroeien tot Cultuurplein waar verschillende culturele activiteiten zouden plaatsvinden, zoals straattheater en muziekoptredens. Hiervoor zou een podium gecreëerd worden, waarop een speciale plek gereserveerd was voor het kunstwerk 'Drie Muzen' dat na de verbouwing van het theater in 1994 - 1995 van de voorkant naar de nieuwe artiesten foyer aan de achterkant is verplaatst.

De gemeente Noordoostpolder benaderde lichtkunstenaar Herman Kuijer om een lichtkunstwerk te maken. Daarbij werd gedacht aan een lijn van het Cultuurplein naar het Kettingplein. Kuijer vertelde de gemeenteraad in december 2009 dat hij twee punten meer zag zitten dan een lijn: "Want ik luister nooit zo naar wat een opdrachtgever vraagt". Daardoor staat er nu een lichtkunstwerk op De Deel en een kleiner lichtopbject op het Kettingplein.

Herman Kuijer gebruikt licht als beeldend middel, waarbij hij de simultane werking toepast van onderling heftig contrasterende kleuren zoals rood tegenover groen en neon-turquoise tegenover neon-lila. Het kunstwerk op het Cultuurplein is een voortdurend van kleur veranderend lichtobject en bestaat uit een raster van 6,50 meter hoog, 20 centimeter diep en 2,80 meter breed. De horizontale elementen in het raster patroon zijn door Kuijer voorzien van blauwe, groene en rode LED-verlichting. Het licht verandert geleidelijk van kleur en intensiteit. De verlichting brandt dag en nacht en de lichtwisselingen worden door een computer aangestuurd. Het raster is gemaakt van roestvrijstaal dat door middel van perslucht vermengd met stukjes glas schoon gestraald is. Dit glasparelstralen geeft het kunstwerk een matte uitstraling.

Kuijer heeft zijn kunstwerk geen naam gegeven. Dat laat de kunstenaar bij voorkeur over aan de bevolking. "Een naam komt vanzelf. Kunst moet leven, daarover moet gepraat worden. Mensen kunnen er hun eigen invulling aan geven", zegt Kuijer. Wethouder Wouter Ruifrok heeft het lichtkunstwerk op 17 maart 2011 in werking gesteld. Het spreekt vanzelf dat het kunstwerk in het donker het meest tot zijn recht komt. In de grondexploitatie van Emmeloord centrum was een bedrag van € 200.000,- voor kunst geraamd. Dat bedrag werd nagenoeg in zijn geheel uitgegeven aan de 2 kunstwerken van Herman Kuijer op het Cultuur- en Kettingplein.

Bij de overdracht van het kunstwerk is contractueel overeengekomen dat de gemeente de verplichting heeft om het lichtkunstwerk te onderhouden. Toen bleek dat 8 led-lampjes stuk waren, loste de gemeente het euvel op door een strook uit te zetten, maar dat was geen structurele oplossing. Omdat de LED-modules van het kunstwerk niet meer leverbaar zijn, moeten alle modules compleet vervangen worden door nieuwe. Vervolgens moet de besturing daarop worden aangepast. Geraamde kosten bijna € 24.000,-. Kunstenaar Herman Kuijer is akkoord gegaan met de voorgenomen wijze van repareren. In januari 2021 heeft het college van b&w van Noordoostpolder de gemeenteraad gevraagd in totaal € 25.000,- beschikbaar te stellen, zodat er ook wat ruimte is als de reparatie toch iets duurder uitvalt. In april 2021 discusseerde de politiek over de vraag of het kunstwerk wel op de meest geschikte plek staat. Volgens de SP komt het kunstwerk op zijn huidige plek niet tot zijn recht. Aan het eind van de discussie zagen alle politieke partijen af van verplaatsing omdat die optie ook weer geld kost. Wethouder Haagsma benadrukte dat de gemeente 11 jaar lang geen kosten heeft gehad aan het lichtkunstwerk en dat de gemeenteraad zelf in de cultuurnota besloten heeft dat er structureel geld opzij wordt gelegd voor het onderhoud van alle kunstwerken in Noordoostpolder.

Kunstenaar

Herman Kuijer is in 1953 in Schalkwijk geboren. Van 1972-1978 volgde hij een opleiding aan de Academie Industriële Vormgeving (AIVE) in Eindhoven. De werking van kleur en licht houden Kuijer al langere tijd bezig. In een vroeger stadium combineerde hij monochrome kleurvlakken en neon- of tl-licht tot lichtschilderijen. Tegenwoordig is zijn werk ruimtelijk geworden. In zijn kunstwerken wil Kuijer het onstoffelijke van kleur zichtbaar maken. Kleur valt niet precies te bepalen of te omschrijven. Kleur is ongrijpbaar, omdat het verandert zodra het daglicht of een andere lichtbron sterker of zwakker wordt of draait. Kleur is alleen zichtbaar als er licht op schijnt of door reflectie. Het intrigeert Herman Kuijer dat als het licht weg is, kleur niet meer zichtbaar is en misschien zelfs wel helemaal is verdwenen.

Tot 2004 was Kuijer docent aan de Design Academy in Eindhoven. Kuijer werkt vanuit Amsterdam en Hilvarenbeek, is lichtkunstenaar en maakt veel werk in opdracht van overheden en bedrijfsleven. Zo maakte hij het lichtkunstwerk in ijshal Stappegoor in Tilburg (2000) en bedacht hij een opvallende lichtwand voor het Parktheater Eindhoven (2006). Ook maakte hij lichtkunstwerken voor de raadzaal van de gemeente Gemert-Bakel (2002), de gemeentehuizen van Veldhoven (2004) en Bernheze (2007), een lichtobject in een onderdoorgang van de A2 (2011) en lichtobjecten in Emmeloord (2011 en 2012).