Zoutstrooier

Plaats: Emmeloord

Locatie: Barakkenweg 4

Kunstenaar: Jerome Symons

Materiaal: Carrara marmer en staal

Jaar: 1992

Beschrijving:

Nederland heeft 12 provincies die deel uitmaken van het middenbestuur tussen Rijk en gemeente. Een provincie voert landelijk en eigen beleid uit. Over veel zaken mag de provincie zelfstandig beslissen. Bijvoorbeeld waar ze wegen aanleggen. Daarnaast voert de provincie ook een aantal landelijke wetten uit. De instelling van de provincie Flevoland werd bij wet besloten op 27 juni 1985 en uitgevoerd op 1 januari 1986. Lelystad werd de hoofdstad van de nieuwe provincie, die uit 6 gemeenten bestaat. De provincie Flevoland dankt zijn naam aan het Flevo Lacus wat letterlijk Flevomeer betekent. Het Flevo Lacus omvatte een klein deel van wat later de Zuiderzee is geworden. Op 28 mei 1932 werd het laatste gat in de Afsluitdijk gedicht en ontstond het IJsselmeer. Door een gedeelte van het IJsselmeer in te polderen is de provincie Flevoland ontstaan.

De organisatie van de provincie bestaat uit 7 afdelingen. Daarnaast zijn er 3 steunpunten, verdeeld over Flevoland, waarvandaan de provincie de gladheidsbestrijding regelt. De provincie is verantwoordelijk voor het strooien op alle provinciale wegen binnen Flevoland. Niet alleen bij vorst, maar ook bij hitte wordt er preventief nat zout op rotondes gestrooid om ervoor te zorgen dat het asfalt niet gaat plakken. Als er gestrooid moet worden gaan vrachtwagens met daarop een zoutstrooier vol met zout de weg op. Vanuit de steunpunten in Emmeloord, Dronten en Zeewolde strooit de provincie in totaal ruim 750 kilometer weg en ruim 400 kilometer fietspad.

Op het terrein van Steunpunt Noordelijk Flevoland in Emmeloord staat het kunstwerk 'Zoutstrooier' van de beeldhouwer Jerome Symons. Hij maakte het kunstwerk in 1992 in opdracht van de provincie Flevoland voor de nieuwbouw aan de Barakkenweg 4 waar het wegenzout oftewel strooizout in een loods ligt opgeslagen. Het kunstwerk is opgebouwd uit twee verschillende delen die bij elkaar zijn gevoegd. Het bovenste opengewerkte deel, de eigenlijke zoutstrooier, is vervaardigd van gegalvaniseerd staal. In de stalen trechter zijn planktonvormen uitgespaard als verwijzing naar de zee waar het zout vandaan komt. Al eeuwen wordt zout gewonnen door het verdampen van zeewater, maar tegenwoordig wordt zout ook gedolven uit ondergrondse zoutlagen die miljoenen jaren geleden ontstaan zijn door verdampen van water uit binnenzeeën. Het onderste deel van het kunstwerk verbeeldt het zout dat vanuit de zoutstrooier op de wegen gestrooid wordt. Door de lijnen die in de steen gehouwen zijn lijkt het alsof het wegenzout uit de strooier stroomt. Symons heeft dit deel van het kunstwerk gehouwen uit witte marmer, een vrij harde steensoort om handmatig te bewerken. Marmersoorten worden vernoemd naar de plaatst waar het gewonnen wordt. Het witte Carrara marmer, dat voor 'Zoutstrooier' gebruikt is, wordt gedolven in de Apuaanse Alpen bij Carrara, een stad in het noordwesten van Toscane (Italië). Carrara marmer is een kostbare steensoort. Met dank aan Jerome Symons voor het verstrekken van nadere informatie. 

In de nota kunstbeleid 1992-1995 van de provincie Flevoland d.d. 4 december 1991 staat: "Ten behoeve van de medewerkers van het nieuw te bouwen steunpunt in Emmeloord zijn wij voornemens om of opdracht te geven aan een kunstenaar tot het maken van een serie kunstwerken of een serie kunstwerken aan te kopen". Sinds 1 januari 1990 is de regeling 'Toepassing van kunst bij provinciale investeringen Flevoland' van toepassing. Conform deze regeling wordt 1% van de investeringsramingen van wegen, vaarwegen en van de investeringsbedragen aan bouwkosten bij verbouwingen, aankoop en nieuwbouw door de provincie aan kunsttoepassingen besteed. Bij de toepassing van de regeling werd de provincie geadviseerd door de Stichting Kunst en Bedrijf uit Amsterdam, een bureau dat bemiddelt tussen kunstenaars en opdrachtgevers. Het kunstwerk 'Zoutstrooier' is uit deze regeling gefinancierd. Het kunstwerk, dat in een beleidsstuk van de provincie 'kunstwerk 1992' wordt genoemd, is eigendom van de provincie Flevoland en in de periode 2009-2011 gerestaureerd. Het marmer heeft na die tijd een likje witte verf gekregen waardoor de structuren in de steen vervaagd zijn. Op de laatste foto uit bovenstaande serie (bron: Jerome Symons) is het kunstwerk zonder verflaag te zien. Hier zijn de groeven in de steen, waarmee de kunstenaar het strooien van de zoutkorrels uit de zoutstrooier suggereert, nog duidelijk aanwezig. 

Kunstenaar

Jerome Henricus Wilhelmus (Jerome) Symons werd op 27 september 1949 in Nijmegen geboren. Van 1971 tot 1974 volgde hij zijn opleiding aan de Gerrit Rietveld Academie in Amsterdam. Na deze opleiding volgde hij in Utrecht nog een jaar een traditionele vakopleiding steenhouwen.

Symons maakt sculpturen, video-installaties en ruimtelijke ontwerpen. Recentelijke sculpturen en installaties van hem zijn over de gehele wereld te vinden. Zo bestaat zijn project, ‘Short Story’ (Garderen, juni 2007), uit een bushokje in American Diner stijl met een jukebox die korte verhalen afspeelt. In andere beelden gebruikt hij materialen als aluminium, staal, glas en brons. De beelden zijn veelal opgebouwd uit verschillende delen die een zelfstandige indruk maken, maar bij elkaar gevoegd, elkaars noodzakelijke aanvulling blijken. Maar zijn liefde voor natuursteen zoals graniet, Anröchter Dolomit uit Duitsland en marmer, het materiaal waarmee hij als beeldhouwer is begonnen, is hij altijd trouw gebleven. In Arnhem staan verschillende monumentale werken van Symons. Aan de zuidkant van de John Frostbrug, aan de Visserslaan in Malburgen-Oost en in het Openluchtmuseum monument voor de evacuatie van Arnhem in 1944, zijn allereerste opdracht (1984). Ook voor tal van andere steden heeft hij beelden gemaakt, zoals het mensenrechtenmonument in Zaanstad, een beeldengroep bij het theater in Den Helder en een groot werk bij het gemeentehuis in Den Burg op Texel. In 2010 werd in Bergen op Zoom het kunstwerk 'Deel dit Moment' geplaatst, twee 2,5 m hoge letters van graniet, die samen NU vormen. In de twee letters zijn 48 ronde schijven van verschillende steensoorten verwerkt, afkomstig uit de herkomstlanden van de bevolkingsgroepen in Bergen op Zoom. In de Provincie Flevoland staan kunstwerken van Jerome Symons in Almere en Emmeloord.

Symons was van 1989 tot 1995 docent beeldhouwkunst aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in 's Hertogenbosch.