De Regenboog

De Regenboog
De Regenboog De Regenboog De Regenboog De Regenboog De Regenboog De Regenboog De Regenboog De Regenboog

Plaats: Lelystad

Locatie: Wold 24

Kunstenaar: Jan de Baat

Materiaal: roestvrijstaal

Jaar: 2002


Beschrijving:

Op 5 december 2002 is in de Wold een bijzonder kunstwerk geplaatst dat op 13 december onthuld is door wethouder J. Lodders. De wethouder nam plaats in het bakje van een hoogwerker en haalde vervolgens het doek van het kunstwerk. Onder toeziend oog van basisschoolkinderen, buurtbewoners en genodigden kwam het kunstwerk met de zeven gebogen buizen van roestvrijstaal tevoorschijn. Wold 24 is een unieke locatie voor 'De Regenboog' vanwege het ruime gazon met zijn eveneens gebogen contour. Het spreekt vanzelf dat de kunstenaar voordat hij een opdracht uitwerkt, eerst de omgeving op zich laat inwerken. Er zijn beelden die ruimte-innemend zijn en beelden die ruimte-omvattend zijn. Voor 'De Regenboog' geldt dat het beeld ruimte-omvattend is omdat het meerwaarde geeft aan de plek als locatie. De Regenboog is gemaakt door de Amsterdamse beeldhouwer Jan de Baat.

De kunstenaar zelf omschrijft het beeld en de locatie als volgt: "Het beeld dankt zijn naam aan de relatie met het natuurverschijnsel dat de zeven basiskleuren in één betoverende parabool samenbrengt. Dat gegeven was de inspiratie om een beeld te maken van zeven gebogen roestvrijstalen buizen, opschietend en neerdalend naar de aarde". Het beeld zal het besef waar je bent verhevigen en voor de omwonenden in het bijzonder functioneren als "landmark", oriëntatiepunt en mijlpaal.

'De Regenboog' is door de firma Van Hengstum uit Soest gerealiseerd. Het kunstwerk is gefinancierd door de provincie Flevoland, de gemeente Lelystad en woonstichting Centrada die ieder € 22.690,- hebben bijgedragen. Het kunstwerk werd de bewoners mede aangeboden door van Essen Constructiebedrijf en Mens-Zeist Bouw BV, als blijk van waardering voor de (vernieuwde) wijk. Een bijzonder cadeau voor een bijzondere wijk. Bijzonder vanwege de ligging nabij het stadscentrum en nabij een park.

In 1987 werd op het terrein van de NCRV-studio aan de Bergweg in Hilversum een roestvrij stalen kunstwerk van Jan de Baat geplaatst met de titel 'De Regenboog'. In 2000 verhuisde de NCRV naar de 's Gravelandseweg en 'De Regenboog' verdween uit het straatbeeld van Hilversum. Is dit hetzelfde kunstwerk dat in 2002 op het grasveld aan Wold 24 in Lelystad geplaatst is?

Kunstenaar

Jan de Baat is op 7 april 1921 in Standdaarbuiten, bij Moerdijk, geboren. De beeldhouwer heeft een rijk kunstenaarsleven achter de rug. Hij was tekenleraar en leerde zichzelf na de Tweede Wereldoorlog beeldhouwen waarbij hij zich liet beïnvloeden door Marino Marini, Henry Moore en Ossip Zadkine. Maar in de loop van de tijd ontwikkelde hij een eigen beeldtaal. Ambachtelijk heeft hij zich ontwikkeld door te werken bij bronsgieters, steenhouwers en smeden. Als kunstenaar ontwikkelde hij zich door te kijken, te luisteren, te lezen en te filosoferen. Jan de Baat heeft zich tijdens zijn artistieke loopbaan nadrukkelijk geprofileerd als een kunstenaar die graag de uitdaging van opdrachtsitua­ties zoekt. 

In 1957 ontving Jan de Baat zijn eerste opdracht van overheidswege. Op voorstel van de Raad voor de Kunst verzocht het gemeentebestuur van Groningen De Baat om een schetsopdracht voor een beeld van 'ome Loeks peerd' te maken. In beeldhouwerskringen heerste ontsteltenis over deze opdracht. Jan de Baat was wegens onvoldoende artistieke prestaties zowel door de vakgroep beeldhouwers van de federatie van kunstenaarsverenigingen als voor de Nederlandse Kring van Beeldhouwers als lid afgewezen. De Raad voor de Kunst stond vierkant achter de voordracht. Begin 1959 was het kunstwerk, dat ƒ 18.500,- gekost heeft, klaar en werd het op het plein voor het station geplaatst.

Tot begin jaren zestig maakte Jan de Baat figuratieve beelden van danseressen en paarden. Maar in de loop van de jaren 60 ontwikkelt hij zich tot een abstract kunstenaar. De vorm werd belangrijker dan de voorstelling en het materiaal. Edelstaal en natuursteen kregen als beeldend materiaal meer invloed. Zijn latere werk kan gerekend worden tot het abstract-expressionisme. Jan de Baat is monumentalist. Dat betekent dat hij geen persoonlijke problematiek in zijn beelden verwerkt. Hij wil de kijker treffen met iets moois. Eind jaren tachtig werd hij benoemd aan de Gerrit Rietveld Academie in Amsterdam waar hij vijf jaar hoofddocent beeldhouwen is geweest.

Kunstenaar Jan de Baat realiseerde bijna vijftig monumentale opdrachten in de openbare ruimte. Zijn werk is o.a te vinden in Emmeloord - een betonnen paard (1960) bij het Zuyderzee Lyceum en een betonnen bloem (1965) bij het Emmelwerda College, in Harderwijk aan de Badweg bij het Nassau-Veluwe College - 'Het Paard' of 'De Droom' (1962), in Castricum in de vijver langs De Bloemen- 'Pegasus' (1979), in Zwolle bij het Thomas à Kempis College - 'de Boemerang' en in park de Wezenlanden - 'Windharp' (beide 1972), in Amsterdam aan de Apollolaan - 'een wimpel in de wind' (officieel; 'Amsterdam dankt zijn Canadezen', 1980), in het Stadspark in Eindhoven - 'de Ontmoeting' (1982), bij de kantoren van de belastingdienst in Apeldoorn - 'Boom der Wijzen' (1983), in Lelystad aan de Visarenddreef - 'Cypressen' (1996) en aan het Wold - 'Regenboog (2002) en langs de N320 bij Culemborg, - 'Zweepslag' (1999). 

Op 4 mei 2010 overleed Jan de Baat in zijn woonplaats Amsterdam. Hij is 89 jaar geworden. De Baat is op Zorgvliet begraven.