De negen kokkels

De negen kokkels
De negen kokkels De negen kokkels De negen kokkels De negen kokkels De negen kokkels De negen kokkels De negen kokkels De negen kokkels

Plaats: Lelystad

Locatie: Lindenlaan 20

Kunstenaar: Hilda Kanselaar / Rijna Makkinga

Materiaal: roestvrijstaal

Jaar: 2000


Beschrijving:

In samenwerking met architect Jan Ruiter is op een plateau voor het Waterschapshuis van Waterschap Zuiderzeeland een kunstwerk ontwikkeld door het kunstenaarsduo, Kanselaar en Makkinga uit Sneek. Bij het ontwerp hebben zij ingespeeld op de functie en de taken van het waterschap. Als uitgangspunt heeft het kunstenaarsduo voor de kokkel gekozen, een dier dat, als het uit het water gehaald wordt, protesteert door stralen water te spuiten. Het kunstwerk is gestileerd uitgevoerd in roestvrijstaal. De buitenzijde van iedere kokkel is voorzien van een textuur waardoor het zonlicht wordt gereflecteerd. De kokkels worden, als het daglicht afneemt, van binnenuit verlicht. Het riet is als natuurlijk en bewegend element aan het kunstwerk toegevoegd.

Het Waterschapshuis staat feitelijk op de bodem van de voormalige Zuiderzee, oorspronkelijk een gebied van water en waterdieren. 'De negen kokkels' liggen symbolisch gestrand. Het lijkt alsof de Zuiderzee ze daar achter gelaten heeft voordat het land ingepolderd werd. De kokkels liggen op een bed van Belgische stortsteen. Dit materiaal wordt door het waterschap veelvuldig gebruikt ter verzwaring van de dijken. Verwijzend naar de functie van het waterschap Zuiderzeeland spuiten de kokkels beurtelings hun water de lucht in. 

De kokkel leeft in de Noord- en Waddenzee en zit zo'n vijf centimeter diep in de bodem. Door twee buisjes houdt het weekdier contact met het water. De kokkel filtreert plankton en dood organisch materiaal uit het water. Per uur kan de kokkel een halve liter water filtreren. Elke paar weken wordt zo het water in de zee gefiltreerd door de kokkels op de bodem. De kokkels zorgen dat het water in de zee schoon blijft, het Waterschap zorgt dat het oppervlaktewater in de polders schoon blijft.

Kunstenaars

Hildebranda (Hilda) Kanselaar-de Vries is in 1950 in Sneek geboren en opgegroeid in Amsterdam. Hilda Kanselaar komt uit een creatief gezin. Haar moeder was hoedemaakster en haar vader was de kunstschilder Sjoerd de Vries (1907-1987). In het dagelijkse leven is Kanselaar docent in het voorgezet onderwijs en geeft les in handvaardigheid, tekenen, CKV en andere kunstzinnige vakken. In 1986 studeerde zij af aan de kunstacademie Vredeman de Vries te Leeuwarden, afdeling Monumentale Vormgeving. Daarna doorliep zij de Lerarenopleiding handvaardigheid en tekenen en behaalde in 1988 haar onderwijsakte. Naast haar werk als docent is zij monumentaal (beeldend) kunstenaar. Samen met Rijna Makkinga vormde zij ruim tien jaar een kunstenaarsduo

Rijna Makkinga is op 25 februari 1961 in Rijswijk geboren. Makkinga studeerde keramische vormgeving aan de Academie Minerva en vervolgens aan de Hanzehogeschool in Groningen. In 1986/1987 verbleef zij een half jaar in Australië waar zij samen met Mark Bunder een muur van keramiek maakte in het stadje Maitland. In het dagelijks leven is Rijna Makkinga docent in het voortgezet onderwijs. Daarnaast is zij beeldend kunstenaar. 

In het Antonius Ziekenhuis in Sneek zijn 12 keramische wandobjecten (1994) te vinden van de hand van Hilda Kanselaar en Rijna Makkinga. Hun creaties zijn over drie verdiepingen aangebracht op de muren bij de hoekpunten van de verschillende verpleegunits. Voor de twee wandobjecten 'Spiegel en lucht' bij de units voor orthopedie en orthopedie/vaatchirurgie hebben de kunstenaars samengewerkt. Als kunstenaarsduo Kanselaar / Makkinga hebben zij de kunstwerken de Kokkels en Baken ontworpen, die bij het Waterschapshuis in Lelystad staan en Droge voeten bij gemaal Buma, nabij Lemmer. Verder realiseerden zij o.a. de gezamenlijk kunstwerken 'Smoelen palen' (1997) in Drachten, 'It Bûter Fabryk' (1997) in Oudega en 'De Pilaren' (1998) en 'Tol' (1998) in Dokkum. Voor Oude- en Nieuwehorne heeft het kunstenaarsduo in 2004 het kunstwerk 'Het Wachtershuisje gemaakt dat de verbondenheid van beide dorpen moet benadrukken.