Vrachtschip NC120
Plaats: Emmeloord
Locatie: Espelerweg 40
Maker:
materiaal: eikenhout
Jaar: 16e eeuw
Beschrijving:
In 1950 werd op kavel NC120 melding gedaan van een scheepswrak, waarschijnlijk bij het leggen van drainagebuizen. Datzelfde jaar werd het verkend door Gerrit van der Heide en in 2006 herverkend door André van Holk. Hierbij is eerst de exacte locatie van het wrak gelokaliseerd door middel van boringen. Daarna zijn drie werkputten gegraven, haaks georiënteerd op de lengteas van het schip. Bij de herverkenning bleek het te gaan om een vrachtscheepje dat gebouwd is in het eerste kwart van de 16e eeuw. Vanaf het begin van de 16e eeuw verandert de bouwwijze van schepen van overnaads naar karveel. De term karveel betekent dat de huidplanken van het schip met de lange zijden glad tegen elkaar liggen. Dit in tegenstelling tot de overnaadse bouw waarbij de huidplanken elkaar overlappen. Het scheepswrak NC120 heeft een karveel, plat vlak en midscheeps een rondgebouwd overnaads boord. De gangen zijn onderling verbonden door middel van metalen spijkers. De bovenste gang van de zijde valt naar binnen. Daarnaast heeft het schip een gesloten wegering, planken (wegers) waarmee de gehele lengte van het schip tegen de binnenkanten van de spanten bekleed is. Het voor- en achterschip lopen spits toe. De kim is hoekig. Het scheepje heeft over de stevens een lengte van 12,20 m en de breedte is 3,10 m.
Op basis van de vorm en constructie wordt aangenomen dat het type schip voortkwam uit de kogge, een handelsvaartuig uit de Middeleeuwen. Verder ontbreken de nodige details over de stevens, de kiel en de rompvorm, zodat dit vaartuig niet nader kan worden beschreven. Het vergaan van het schip wordt op basis van de bodemlagen waarin het zich bevindt in de tweede helft van de 16e eeuw geplaatst. Door de ondiepe ligging van het wrak verkeert de bovenste 30 cm van het scheepshout in zeer slechte toestand. Het hout is verpulverd en heeft de structuur van uitgedroogde turf. Tot 60 cm onder het maaiveld blijft de houtconditie slecht. Daaronder is de houtkwaliteit beter. Het scheepswrak wordt in situ bewaard. Op basis van jaarringonderzoek is geconcludeerd dat het schip waarschijnlijk in of kort na 1503 is gebouwd.
Bron: Gezonken maar weer boven water?