Vrachtschip NA77
Plaats: Rutten
Locatie: Lemsterweg 19
Maker:
materiaal: eikenhout
Jaar: 17e eeuw
Beschrijving:
In 1947 ontdekte men bij het draineren van kavel NA77, onder Lemmer, een scheepswrak. Onmiddellijk werd de afdeling Oudheidkundig Bodemonderzoek van de Directie Wieringermeer gewaarschuwd, die het terrein liet afbakenen en het cartografisch aantekende. Bij de eerste verkenning bleek men hier te doen te hebben met het grootste wrak dat tot dan toe in de Noordoostpolder gevonden was. Het wrak werd in 1947-1948 opgegraven. Het bleek te gaan om een zwaar gebouwd zeegaand vrachtschip, type spiegelschip met een lengte van 45 m. Door de persing van water en wind en het vernielende werk van de paalworm, was het bovenste gedeelte van de boorden, de zijkanten van het schip, naar buiten opengeslagen. De campagne, het hoge achterdek, was verdwenen. De ongeveer 45 cm dikke eikenhouten scheepswand was met mos gebreeuwd oftewel waterdicht gemaakt. Het vlak (bodem), met het onderste gedeelte van de boorden, was nog intact. Op grond van de bouwwijze is het schip tussen (laat) 16e eeuw en het eerste kwart 17e eeuw gebouwd.
Een stapel zogenaamde Friese gele steen, bijna allemaal met fouten, geeft aan dat het schip met ballast heeft gevaren en dus vermoedelijk leeg was. Het bodemkundig onderzoek toonde aan dat het schip tegen het einde van de brak- en het begin van de zoutwater-periode van de Zuiderzee is vergaan. Daar bij de scheepsopgraving van het vissersschip op kavel NO 99 deze overgang gedateerd kon worden in het eerste kwart van de 17e eeuw, vormde ook deze opgraving een belangrijke bijdrage tot de sedimentatiegeschiedenis en de datering daarvan in het noorden van de Noordoostpolder. Er werden vrij veel resten van 17e eeuws aardewerk aangetroffen. Aan de hand van een gedateerde tinnen lepel kon worden vastgesteld dat het schip verloren gegaan moet zijn na 1617, maar op grond van de vondsten voor 1650. Na de opgraving is het scheepshout geruimd.
Bron: Opgravingsdocumentatie van scheepswrak NA77 en Nieuwsblad van Friesland