Glasmozaïek Kotter

Glasmozaïek Kotter
Glasmozaïek Kotter Glasmozaïek Kotter

Plaats: Urk

Locatie: Kotter 51

Kunstenaar: Geert Weerstand

Materiaal: natuursteen en glas

Jaar: 2017


Beschrijving:

Op 25 oktober 2017 werd op de gevel van het woonhuis aan de Kotter 51 in de Urker Zeewijk een groot, rond glaskunstwerk aangebracht. Het mozaïek waarop een kotter op volle zee is afgebeeld, is gemaakt door Geert Weerstand in opdracht van Jelle Hoekstra, de eigenaar van de woning. Kunstenaar Geert Weerstand vertelde aan de krant het Urkerland: "Het was een hele uitdaging om dit te maken. Alles binnen het kader is gemaakt van glas en dat is soms lastig om mee te werken, maar ik heb er met veel plezier aan gewerkt. Jelle - zelf visserman - was erg enthousiast toen ik het eindresultaat liet zien. Hij vindt het prachtig. Het is het eerste gevelkunstwerk in de Zeewijk en daar mogen ze trots op zijn". De grootste Noordzeekotter van Urk, de 44 m lange en 5,5 m brede pulskotter UK195 'Noorderhaaks' van de gebroeders Rense en Johannes de Boer, heeft voor het kunstwerk 'model gestaan'. Deze kotter is in 1992 in Gdansk in Polen gebouwd en kreeg destijds het visserijnummer HD 22. Op 28 augustus 2015 werd het schip geregistreerd op Urk als UK195.

Schol is samen met tong de belangrijkste platvissoort voor de Nederlandse kottervloot. De platvisserij vond tot voor kort voornamelijk plaats met boomkorren, trechtervormige sleepnetten. Aan beide zijde van het vissersschip wordt met de uitslaande giek een kor uitgezet die opengehouden wordt door een boom, een metalen buis aan de voorkant van het net. Aan het uiteinde van de boom zitten aan weerszijden twee 'sloffen' of 'schoenen', waarop deze over de zeebodem wordt voortgetrokken. Voor de vangst van platvis zijn de bomen voorzien van zware kettingen, wekkerkettingen, die over de bodem schrapen en de bodemvissen opschrikken die vervolgens in het net zwemmen. Om de boomkorvisserij duurzamer te maken is als alternatief voor de huidige vangst met wekkerkettingen een nieuwe vismethode ontwikkeld met behulp van de pulskor. Deze, in Nederland ontwikkelde methode, werkt met elektronische prikkels die worden afgegeven via kunststof elektrodedragers. De platvis reageert met een schrikreactie waardoor hij uit het zand opspringt en in het net terechtkomt. Omdat de pulskor de zeebodem niet 'omploegt' vernielt deze manier van vissen het ecosysteem van de zeebodem minder dan de traditionele boomkor. Daarbij komt ook nog eens dat de sleepweerstand van de wekkerkettingen vervalt, waardoor het vissersschip minder brandstof gebruikt. De pulskorvisserij is een in de Europese wateren in principe verboden vistechniek waarvoor de Europese Unie voor de zuidelijke Noordzee sinds 2007 ontheffing kan verlenen. Op 16 januari 2018 heeft het Europees Parlement voor een totaal verbod op het vissen met stroomstootjes gestemd. Dit is een zware slag voor de Nederlandse pulsvissers die als enige veel in deze vangstmethode hebben geïnvesteerd. Per 1 juli 2019 ging het verbod op de pulsvisserij in. De UK195 'Noorderhaaks' was één van de Urker kotters die in 2023 naar de sloop ging. 

Kunstenaar

Geert Weerstand werd op 7 november 1948 op Urk geboren. Op 16-jarige leeftijd lag hij voor een blindedarm operatie in het Ziekenhuis in Emmeloord en boven zijn bed hing een mozaiek van een zwarte kat. Dat sprak hem zo aan dat hij besloot dit ook eens te gaan proberen. Zijn vader noemde kunst een vak voor luie mensen. Daarom ging Geert ook de bouw in, als metselaar en tegelzetter, maar zijn hart lag bij het fröbelen met steentjes. Zijn moeder begreep dat. In een interview vertelde Geert dat hij het artistieke van haar heeft. In 1975 besloot Geert Weerstand om als hobby mozaïeken te gaan maken. Hij werkte tot 1981 als tegelzetter in de bouw. Daarna is hij als sociaal werker werkzaam geweest bij de stichting ‘Tot Heil des Volks’ in Amsterdam. Professionele kunstenaars brachten hem de ambachtelijke kant van het pottenbakken, boetseren en brandschilderen bij. In 1986 nam hij het besluit om van zijn hobby zijn beroep te maken en liet zich als kunstenaar bij de Kamer van Koophandel inschrijven. Dezelfde dag kreeg hij een uitnodiging van een visbedrijf. Ze wilden iets artistieks in de hal van de nieuwbouw hebben. In 1997 begon hij, samen met zijn zoon Simon, een natuursteenbedrijf, dat hij in 2008 aan Simon overdeed. Sindsdien richt Geert Weerstand zich helemaal op de kunst. Eerst werkte hij met tegelafval dat in de mozaieken een nieuwe bestemming kreeg. Tegenwoordig maakt hij mozaïeken van glas.

Weerstand krijgt veel opdrachten van particulieren en bedrijven. Wanneer je door Urk loopt kom je overal het werk van de kunstenaar tegen. Bij Visserijbelangen ligt een bijzondere granietvloer met een prachtige decoratie. op de gevel van Bakkerij Brouwer, in de hal van Talma Haven, aan de buitenzijde van het gemeentehuis van Urk, in het bedrijfspand van Profinis aan het Spijk en bij de Firma Sinke in Emmeloord vind je muurmozaïeken. Voor de Bethelkerk maakte hij een glasmozaïek. Ook voor onderwijsinstellingen heeft Weerstand kunstwerken gerealiseerd. Zo bevindt zich op de kopgevel van de Cornelis Zeemanschool een mozaïek van de UK 284 en staat bij de Pieter Zandt Scholengemeenschap op Urk een sculptuur. Sinds september 2014 vind je aan de achterkant van de trap in de Christelijke Scholengemeenschap 'Vincent van Gogh' in Assen een 10 x 3 meter groot mozaïek dat hij samen met zijn neef Okke Weerstand gerealiseerd heeft. Naast Vincent van Gogh zijn de belangrijkste inspiratiebronnen voor Weerstand zijn familie, zijn geloof en het dorp Urk. 

Geert Weerstand is autodidact (= iemand die zichzelf geschoold heeft). Weerstand onderscheidt zich in zijn vakgebied als een veelzijdig man op het gebied van tegel- en mozaïek, kunstwerken in keramiek, glas en natuursteen. De grote passie van Geert is het leven en werk van Vincent van Gogh. De kunstenaar heeft een permanente expositie in zijn "Van Gogh kelder" op Urk.