Glas-in-lood Incassobank N.V.
Plaats: Emmeloord
Locatie: De Deel 10
Kunstenaar: Jaap Pronk en Eduard van Bommel
Materiaal: glas en lood
Jaar: 1951
Beschrijving:
In de Tweede Wereldoorlog werden in de Noordoostpolder nieuwe boerenleenbanken opgericht volgens de bekende verzuilde indeling. Begin 1944 werd de Raiffeisenbank 'De Noord-Oostpolder' opgericht. Op 14 April 1944 begon de historie van de vierde bank in Noordoostpolder, de Incassobank N.V. in Emmeloord. Iedere vrijdag hield Kantoor Zwolle van 10 tot 12.30 uur zitting in de kantine van kamp Emmeloord II. Op 1 Maart 1948 werd een noodgebouw in de Boterbloemstraat in gebruik genomen. De bouw van het eerste permanente bankgebouw in de Noordoostpolder werd in februari 1950 aanbesteed. Een zevental inschrijvers was door de N.V. Incasso Bank uitgenodigd in te schrijven. De heer P. J. Horbeek, aannemer te Zwolle, was de laagste inschrijver met een bedrag van ƒ 128.000,-. Op 4 juni 1951 werd het bankgebouw van de Amsterdamsche Bank-Incassobank N.V. officieel geopend.
Wanneer men het gebouw betrad viel het oog onmiddellijk op een gebrandschilderd raam. Het kunstwerk verbeeldde het heden en verleden. De onderste helft liet symbolisch de tijd zien dat er nog water was. Men zag de haring zwemmen te midden van waterplanten. De bovenste helft verbeeldde de Noordoostpolder, waar korenaren wuiven en fel rode klaprozen en blauwe korenbloemen bloeien. Een prachtig symbool van de nieuwe tijd, waar krachten werkzaam zijn een nieuw land ook door monumentale bouwwerken te maken tot een centrum van handel, nijverheid, landbouw en veeteelt. Het kunstwerk was gemaakt door Jaap Pronk en Eduard van Bommel van Atelier Jaap Pronk & Van Bommel uit Haaarlem
De Incasso Bank N.V. was per 1 januari 1948 overgenomen door de Amsterdamsche Bank en werd in 1956 volledig in de Amsterdamsche Bank geïntegreerd. In 1964 fuseerde de Amsterdamsche Bank met de Rotterdamsche Bank tot AMRO Bank die op haar beurt in 1990 een fusie aanging met de ABN Bank. Per 5 maart 2021 sloot het kantoor van de ABN AMRO aan De Deel 10 haar deuren. Het bankgebouw werd afgebroken. Op de plek verrees een nieuw kantoorgebouw dat onworpen is door KVH architecten uit Emmeloord.
Kunstenaars
Jacobus Cornelis (Jaap) Pronk is op 10 januari 1898 in Hilversum geboren. Hij studeerde achtereenvolgens aan de School voor Bouwkunde, Versierende Kunsten en Kunstambachten in Haarlem en de Rijksnormaalschool voor Teekenonderwijs in Amsterdam. Als 17-jarige ging hij aan het werk bij het glasatelier van Willem Bogtman in Haarlem waar datzelfde jaar de in 1889 in Haarlem geboren Eduard van Bommel in dienst trad als glasschilder. In 1924 begonnen Jaap Pronk en Eduard van Bommel een eigen glasatelier in Haarlem, waar niet alleen glas-in-loodramen werden gemaakt, maar ook lampen, uithangborden en meubilair. Pronk en Van Bommel maakten ramen in de stijl van Bogtman, met elementen uit de Amsterdamse School, waarbij ook de invloed van Richard Roland Holst of Jan Toorop zichtbaar is. Ze werkten veelal in opdracht van architecten. Ramen werden gesigneerd met "Jaap Pronk en Van Bommel Haarlem" of voorzien van een monogram met de letters "JPB". Na het overlijden van Eduard van Bommel in 1958 zette Pronk het atelier onder eigen naam voort. Jaap Pronk overleed op 7 juni 1977 in Langedijk.
Kort na de ingebruikname van de Amsterdamsche Bank-Incassobank N.V. aan de Deel 10 werd naast het bankgebouw op 15 september 1951 de eerste apotheek in de Noordoostpolder geopend. Tot dan toe hadden de huisartsen zelf hun recepten klaargemaakt. De apotheek werd, tot zijn plotselinge dood in 1982, gerund door de uit Sliedrecht afkomstige apotheker Dick Neef.