Land en water

Plaats: Emmeloord

Locatie:

Kunstenaar: Jo Pessink

Materiaal: glas

Jaar: 1957

Beschrijving:

Op 1 oktober 1951 werd in Emmeloord de eerste landbouwhuishoudschool in de Noordoostpolder geopend. De Christelijke huishoudschool was ontstaan op aandrang van de plaatselijke afdeling van de Bond van Plattelandsvrouwen. De school werd ondergebracht in een gedeelte van voormalig werkkamp Espelerbocht. In 1956-1957 werd aan de Peppellaan een landbouwhuishoudschool gebouwd naar ontwerp van H. Mastenbroek uit Zwolle. De school werd rond een binnenplaats opgetrokken. Rondom de binnenplaats waren een brede gang en 7 leslokalen, te weten 2 theorielokalen, 2 praktijklokalen en 3 naailokalen.

De gang en binnenplaats werd door vier, in vlakken verdeelde wanden gescheiden. Hierin had de kunstenaar Jo Pessink een toepasselijke afbeelding in gezandstraald- en geappliceerd glas aangebracht, getiteld 'Land en water'. De gestileerde voorstelling had hij ontleend aan het op de op de zee gewonnen land. Twee vlakken gebruikte hij voor de uitbeelding van 'water' en de andere twee voor 'land'. Land en water bracht hij in direct verband met de mens. Voor het water gebruikte hij vissen, meeuwen, een anker, scheepvaart en een netten boetende visserman. Het land beelde hij uit met koren, aren, bijenkorven, vogels, een ploeg, een haan en een breiende vrouw. Het vakmanschap van Pessink stelde hem in staat om met het gekleurde glas een boeiend spel te spelen zodat er een verhaal ontstond dat was samengesteld uit gekleurd licht. Voor 'Land en water' kreeg Jo Pessink in december 1958 in het provinciehuis in Zwolle door de commisaris van de koningin in Overijssel ir J. B. G. M. Ridder de van der Schueren de Geraert ter Borchprijs uitgereikt. Deze Nederlandse kunstprijs was op 13 januari 1954 ingesteld door d Provinciale Staten van Overijssel op aanbeveling van de Sectie Beeldende Kunst van de Provinciaal Overijsselse Stichting voor Sociaal en Cultureel Werk. In het jury rapport stond: "zij getuigt van een overwogen visie, de compositie is bijzonder fraai en de uitdrukking der details verrassend, zonder dat zij te sterk op de voorgrond treden, zijn materiaal toepassing verraadt in de beheersing der techniek veel fantasie, de behandeling der onderwerpen getuigt van een grote oorspronkelijkheid en de kleuren zijn bijzonder aantrekkelijk. Het valt op hoe Pessink ook van de kleinere motieven iets bijzonders weet te maken; bij alle eenvoud vervalt hij nooit tot oppervlakkigheid. Treffend is het element van speelsheid, dat elders vaak zo deerlijk wordt gemist". Unaniem werd Jo Pessink dan ook voor zijn kunstwerk 'Land en water' als prijswinnaar uitverkoren.

In 1959 won Pessink met het glaskunstwerk ook de Gulden Adelaar, de culturele prijs van de gemeente Deventer, die dat jaar voor het eerst werd uitgereikt. In de motivatie telde mee dat de leerlingen van de school zeer te spreken waren over de blijmoedige en speelse beeldtaal.

In 1975 werden de Chr. Landbouwhuishoudschool en de R.K. Landbouwhuishoudschool samengevoegd tot één huishoud- en nijverheisonderwijscentrum, HNO-centrum genaamd. Het kunstwerk van Jo Pessink is uit het schoolgebouw gehaald en opgeslagen. Wellicht dat het monumentale kunstwerk van Jo Pessink een nieuwe plek krijgt in de nieuwe door Ector Hoogstad Architecten ontworpen VO-Campus die aan de Espelerlaan moet verrijzen. 

In het vierde kwartaal van 1960 werd aan de straat, lopende van de Peppellaan in noordelijke richting langs de oostelijke terreingrens van de christelijke landbouwhuishoudschool, de straatnaam Wilgenlaan toegekend. 

kunstenaar

Johan Reindert (Jo) Pessink werd op 8 december 1928 in Deventer geboren. Pessink studeerde van 1945 tot 1950 grafiek aan de Academie van Beeldende Kunst en Nijverheid in Arnhem (Genootschap Kunstoefening) waar hij les had van de schilder Hendrik Valk jr. (1897-1986). Daar werd hem de liefde voor de kunsten, de grafiek en de lithografie in het bijzonder bijgebracht. Aansluitend studeerde hij met een beurs van het Belgisch-Nederlands cultureel accoord een jaar aan het Nationaal Hoger Instituut voor Schone Kunsten in Antwerpen waar hij onderricht van de graficus Mark Severin (1905-1987) ontving. 

Pessink was graficus, glasschilder, monumentaal kunstenaar, wandschilder, beeldhouwer en vervaardiger van mozaïek. Monumentale kunst neemt in zijn oeuvre een belangrijke plaats in. Hij kreeg dan ook vaak opdrachten voor werk in de openbare ruimte, i.s.m. architecten en ingenieurs.In de monumentale kunst die hij vorm gaf, maakte hij veel gebruik van glasappliqué en gezandstraalde voorstellingen. Deze lagen in het verlengde van zijn toenmalige litho’s. Figuratief, dat wilde de opdrachtgevers, en iets van een verhaal. In de jaren 1970 en 1980 maakte Pessink ook vrijstaande plastieken en omgevingskunst. Als autonoom kunstenaar vestigde hij niet alleen de aandacht op zich met ruimtelijk werk, maar is vooral bekend geworden door zijn werk als lithograaf. 

Jo Pessink werd geroemd om zijn origineel, speels en monumentaal werk, geschraagd door een degelijk en deugdelijk vakmanschap. In 1958 won hij de Gerard ter Borchprijs voor zijn glaswand in de hal van de in 1957 in Emmeloord geopende Landbouwhuishoudschool. Voor deze glaswand kreeg Pessink in 1959 ook de Gulden Adelaar, de culturele prijs van de gemeente Deventer, die dat jaar voor het eerst werd uitgereikt. Jo Pessink was van 1963 tot 1989 docent aan de afdeling monumentale vormgeving aan de AKI in Enschede.

Op 28 oktober 1998 overleed Jo Pessink plotseling op 70-jarige leeftijd in Nijverdal. Van 11 december 1998 t/m 14 februari 1999 vond postuum een mede door Pessink georganiseerde overzichtstentoonstelling onder de titel 'Hommage aan Jo Pessink (1928-1998)' plaats in de Bergkerk in Deventer. Naast het lithografisch oeuvre belichtte de tentoonstelling ook zijn steendrukken en zijn meer monumentale werken in de openbare ruimte.