Gevelsteen Nutsspaarbank

Plaats: Emmeloord

Locatie: Onder de Toren 34

Maker: De Meteoor

materiaal: beton

Jaar: 1951

Beschrijving:

De Nutsspaarbank in Kampen opende per 1 januari 1946 een bijkantoor in Emmeloord. Het kantoor werd gevestigd in de kantoorbarak N.O.P., (D16) aan de Distelstraat. In het zittingslokaal was het erg behelpen. Daarom werden er plannen gemaakt voor een eigen gebouw. 

In 1950/1951 werden aan Onder de Toren middenklasse woningen gebouwd naar ontwerp van architect Frans Klein (1907-1983) uit Groningen. Aan het eind van het rijtje, op de hoek van de Zeeasterstraat werd het bijkantoor van de Nutsspaarbank Kampen gevestigd dat door aannemersbedrijf Kingma gebouwd werd naar ontwerp van architect Willem (Wim) Koers (1902-1973) uit Kampen. Het pand is opgetrokken in bronskleurige gevelsteen en het zadeldak is gedekt met blauw gesmoorde pannen. Via een vestibule kwam men in een ruime betegelde hal waarin zich twee afgesloten loketten bevonden. Via de garderobe kon men het kantoor bereiken. Aan de voorzijde bevond zich een kleine spreekkamer, die zowel vanuit de hal als vanuit de kantoorruimte te bereiken was. Achter het gebouw bevond zich een aanbouw met daarin een keukentje, een toilet en een ruimte voor een centrale verwarmingsinstallatie. Boven het kantoorgebouw was een woning waarvan de ingang aan de Zeeasterstraat was. 

Op 26 oktober 1951 opende de heer Schrader, vicevoorzitter van de Nutsspaarbank in Kampen het bankkantoor officieel. Het pand was rijk versierd met symbolen die de spaarzin moesten opwekken. De Nutsspaarbank voerde sinds 1948 de honingbij in haar logo. Vandaar dat boven de deur een in beton gegoten gevelsteen bevestigd werd met het logo van de bank, een bezige bij die honing spaart in de zeshoekige cellen van een honingraat. De honingbij staat symbool voor vlijt, spaarzaamheid, nut en samenwerking. Op de onderrand van de steen staat de naam van de bank in bovenkastletters (hoofdletters). De vierkante steen is in reliëf uitgevoerd door betonfabriek De Meteoor uit De Steeg. Het is niet het eerste exemplaar, maar het tweede. De eerste gevelsteen was klaar toen het werkstuk bij het transport uit de takels viel. Er zat niets anders op dan een nieuwe te gieten dat vervolgens boven de ingang van het bankgebouw werd geplaatst. Bron: De Noordoostpolder 2 november 1951. 

In de jaren zeventig van de twintigste eeuw veranderde de naam Nutsspaarbank in Bondsspaarbank, die zich in 1990 aansloot bij de Samenwerkende Nederlandse Spaarbanken oftewel SNS Bank. In 1999 beëindigde de bancaire functie van het gebouw in Emmeloord. De 1200 kilo zware gevelsteen werd verwijderd en opgeslagen in de buitenopslag van het SNS Historisch Centrum in Kampen. De verbouwing en uitbreiding van het naastgelegen verzorgingshuis Margaretha greep het SNS Historisch Centrum aan om zelf ook flink te gaan verbouwen. Het maken van een nieuwe gemetselde erfafscheiding tussen het nieuwe wooncomplex Margaretha en de binnentuin van het SNS Historisch Centrum vormde de aanleiding om het ornament van de voormalige Nutsspaarbank in Emmeloord een definitieve bestemming te geven. Op initiatief van Herman Harder, de directeur van het SNS Historisch Centrum, werd het reliëf in januari 2016 in de scheidingsmuur gemetseld. 

Bronnen: Nieuwe Binnentuin van SNS Historisch Centrum en Natuur in de IJsseldelta. Met dank aan het SNS Historisch Centrum voor het toezenden van de foto van het bankgebouw in Emmeloord. De foto, waarvoor het auteursrecht geldt, is geplaatst met toestemming van het SNS Historisch Centrum.