Avro Lancaster Mk. I W4367

Avro Lancaster Mk. I W4367
Avro Lancaster Mk. I W4367 Avro Lancaster Mk. I W4367 Avro Lancaster Mk. I W4367 Avro Lancaster Mk. I W4367 Avro Lancaster Mk. I W4367

Plaats: Swifterbant

Locatie: Vuursteenweg

Maker: A.V. Roe Aircraft Co.

materiaal: metaal

Jaar: 1942


Beschrijving:

In de Tweede Wereldoorlog wordt Gelsekirchen, een industriestad in het Ruhrgebied, een aantal keren door de geallieerden gebombardeerd. In de nacht van 25 op 26 juni 1943 vertrekken 473 Royal Air Force bommenwerpers voor een missie naar Gelsenkirchen. De stad wordt hevig gebombardeerd en met name de Nordstern olieraffinaderijen worden vernield en wel zodanig dat de productie van vliegtuigbrandstof voor langere tijd uitviel.

Van de thuisbasis Syerston (Engeland) stijgt op 25 juni om 22.45 uur de Avro Lancaster Mk. I met serienummer W4367 en rompcode ZN-? van het No. 106 Squadron op. De bommenwerperstroom passeert ter hoogte van Bergen de Nederlandse kust en vervolgt zijn route over het IJsselmeer richting Nunspeet. Het toestel wordt gesignaleerd door Stellung Häse bij Harderwijk, een radarstation in de Himmelbett gordel dat dienst deed als luisterpost van de Luftwaffe. Oblt. Hans Leickhardt en zijn boordmarconist Fw. Herbert Grosse van 2./NJG5, die tijdelijk gedetacheerd was bij 11./NJG1, worden door de Jägerleiter Offizier (JLO) vanuit de luisterpost naar het toestel geleid. De bommenwerper vliegt op 4.000 m. hoogte, 20 km ten noordwesten van Harderwijk, als Oblt. Leickhardt het toestel neerhaalt. Het is zijn 4e overwinning. Om 01.06 uur stort de Lancaster bommenwerper ten westen van Harderwijk in het IJsselmeer.

Alle zeven bemanningsleden komen bij de crash om het leven. De lichamen van boordwerktuigkundige Sgt. Edward Ernest Tyler (19 jaar) en radiotelegrafist/boordschutter F/Sgt. Joseph Pass (27 jaar) worden op 3 juli uit het IJsselmeer geborgen. De stoffelijke resten van eerste vlieger P/O Peter John Page (22 jaar) en navigator F/Sgt. James Hancock (31 jaar) worden op 5 juli geborgen. Deze 4 bemanningsleden zijn op begraafplaats Oostergaarde in Harderwijk begraven. Het stoffelijk overschot van bommenrichter F/Sgt. J. MacMillan (32 jaar) wordt op vliegkamp Schellingwoude aan land gebracht en op 12 juli begraven in een gemeenschappelijk graf op de Nieuwe Oosterbegraafplaats in Amsterdam (69-B-13). De lichamen van de beide boordschutters, F/Sgt. Hiram Edwin Davies (22 jaar) en F/Sgt. John Charles Welch (22 jaar) zijn nooit teruggevonden. Zij worden herdacht op the Memorial to the Missing, Runnymede in Surrey (Engeland). De vliegers van de RAF kregen de opdracht de kenmerken, waaruit hun identiteit zou blijken, te verwijderen zodat de Duitsers niet konden achterhalen van welk toestel zij afkomstig waren. In de weken nadat dit toestel is neergestort zijn in plaatsen rondom het IJsselmeer 20 lichamen geborgen die als 'Unknown Soldier' ter aarde zijn besteld. Het is heel aannemelijk dat de lichamen van Davies en Welch geborgen zijn. Op het Monument voor geallieerde vliegers in Harderwijk worden de omgekomen bemanningsleden herdacht.

Bij de luchtaanval op Gelsenkirchen gingen 30 toestellen verloren, 7 daarvan komen in het IJsselmeer terecht. Die nacht wordt om 01.11 uur de Wellington HF544, om 02.01 uur de Halifax HR731 en om 02.25 uur Stirling BK768 door een Duitse nachtjager neergeschoten. Alle drie de toestellen storten een tiental kilometers van de crashplaats van de Lancaster W4367 neer.

Na het droogvallen van Oostelijk Flevoland werden in november 1959 onderdelen van het wrak geborgen. Op 29 april 2011 werd aan de Eskimolaan een herdenkingspaal onthuld door oud berging officier Gerrit Zwanenburg (1928-2016), Rutger Kuiper (werkzaam als landbouwkundig opzichter bij de Rijksdienst IJsselmeerpolders en zodanig betrokken bij de ruiming van de eerste vliegtuigwrakken) en Airgunner Ron Powers (1925-2022). Het was de eerste van negentien palen die in Dronten een stukje nieuwe geschiedenis, die zich bij de drooglegging openbaarde, zichtbaar maakt. Het bordje vermeldde dat op die plek de Lancaster W4367 was neergestort. Eind 2019 konden de Dronten-serienummers uit 1959 ontcijferd worden, waaruit bleek dat het niet om delen van Lancaster Mk. I W4367 ging. In 2021 is een nieuw bordje op de paal geplaatst waarop staat dat de identiteit van het toestel nooit is vastgesteld. 

In 1960 werden aan de Vuursteenweg in Swifterbant veel RAF vliegtuigonderdelen gevonden, inclusief bommen en een niet-geidentificeerd stoffelijk overschot van een bemanningslid. Onderzoek van ZZairwar heeft uitgewezen dat het hier mogelijk de Lancaster W4367 betreft. Lees hier het hele verhaal.