Erfgoed in Dronten

De naam Dronten is afgeleid van de polder en verdwenen buurtschap Dronthen, ten westen van Kampen. Bij de instelling van de gemeente Dronten in 1972 had de federatie van Dorpsbelangen een vlag aangeboden. Het doek toonde drie ringen als symbool voor de drie dorpskernen, omgeven met strepen om de begreppeling van de droogmaking van de polder te symboliseren. Op grond van dit ontwerp diende de gemeente op 11 oktober 1972 een verzoek voor een gemeentewapen in bij koningin Beatrix. De Hoge Raad van Adel, het adviesorgaan van de regering dat onder meer gaat over de wapenverlening, reageerde hierop afwijzend en kwam met een geheel ander ontwerp. De Hoge Raad van Adel schreef aan B en W dat er geen historische kern in het wapen voorkwam. Men stelde de gemeente voor een wapen te kiezen dat onderaan blauw was en bovenaan geel. In dit gele vlak zou een meerpaal moeten komen, terwijl in het blauwe vlak het wapen van Lely zou komen. Verder stonden er om de meerpaal gouden Wassenaars, wassende manen. De gemeente legde het voorstel van de Hoge Raad van de Adel voor aan heraldisch adviseur mr. Gerlof Auke Bontekoe, burgemeester van Ooststellingerwerf. In overleg met de federatie van Dorpsbelangen werden door Bontekoe aanpassingen aangebracht. De golvende lijn, dat het schild in tweeën deelt, met daarboven een witte lelie uit het wapen van wijlen minister Lely en in de onderste helft de drie ringen, die de drie dorpskernen voorstellen met in het midden een meerpaal. Het schild wordt vastgehouden door twee paarden. Voor het aan het wapen verbinden van schildhouders moest formeel toestemming worden gevraagd. 

De Hoge Raad van Adel maakte bezwaar tegen de schildhouders en weigerde een positief advies uit te brengen aan de minister van Binnenlandse Zaken, die deze officiële adviseur niet wilde passeren. Normaliter worden schildhouders alleen verleend als er een historische motivatie voor is. Dit was in dit geval niet zo. Dronten nam hier geen genoegen mee en tekende bij de afdeling geschillen van de Raad van State beroep aan. Deze beschikte uiteindelijk in het voordeel van de gemeente. Na het positieve besluit werd bij Koninklijk Besluit van 18 november 1974 de beschikking, om geen schildhouders in het wapen te voegen, strijdig bevonden met het beginsel van behoorlijk bestuur. Het is de eerste maal dat een dergelijke 'schildkwestie' in Nederland voorkwam.

Het wapen werd op 15 januari 1975 bij Koninklijk Besluit aan de gemeente toegekend. De beschrijving luidt: "Golvend doorsneden: I in azuur een lelie van zilver, II in goud 3 ineengevlochten ringen van keel, de middelste groter en lager geplaatst dan beide andere, over welke heen een meerpaal van sabel met een kop van zilver en komende uit de schildvoet. Het schild gedekt door een gouden kroon van 3 bladeren en 2 parels en gehouden door 2 paarden van sabel met opgeslagen staart. Het geheel geplaatst op een wit voetstuk". De scheidslijn van het wapen is golvend gemaakt om aan te geven dat de gemeente Dronten uit het water van de Zuiderzee is ontstaan. Het bovenste deel van het wapen is een verwijzing naar het wapen van ir. Cornelis Lely, de bedenker van de polders waar de provincie Flevoland en daarmee ook de gemeente Dronten uit bestaat. In het onderste deel slaan de drie cirkels op de drie dorpskernen, Dronten, Biddinghuizen en Swifterbant, waaruit de gemeente. De meerpaal is het zinnebeeld voor het cultureel centrum De Meerpaal in Dronten. De paarden staan symbool voor de landbouw die in de gemeente bedreven wordt. Aan het uiteindelijke wapen zijn nog wel een groot aantal andere ontwerpen voorafgegaan. Hier zijn deze ontwerpen te vinden.

Bronnen: Flevopost; Delpher krantenarchief.

In 1973 ontwierp de Amsterdamse grafisch ontwerper Ben Bos (1930-2017) de huisstijl van de gemeente Dronten. Daarvoor ontwierp hij ook een logo dat bestaat uit zeven groene meerpalen. De Directie Wieringermeer had plannen om Oostelijk Flevoland na het droogvallen in juni 1957 net zo in te richten als de Noordoostpolder: één centrale woonkern, namelijk Dronten, met daaromheen dorpen. Uiteindelijk zijn alleen Dronten, Biddinghuizen en Swifterbant gerealiseerd. De meerpalen in het logo staan voor de woonkernen waaruit de gemeente Dronten zou gaan bestaan. In afwachting van een definitieve beslissing over een gemeentevlag werd op 4 september 1973 een onofficiële vlag van Dronten ingevoerd, waarop het logo was afgebeeld. Alleen waren op de vlag de meerpalen wit afgebeeld op een groene achtergrond. Een gemeentevlag wordt, in tegenstelling tot een gemeentewapen niet door De Hoge Raad van Adel vastgesteld, maar door het gemeentebestuur. Omdat de vlag na bijna 10 jaar zo was ingeburgerd werd deze op 27 mei 1982 bij raadsbesluit als gemeentelijke vlag van Dronten vastgesteld. Hoewel het in principe een logovlag is, voldoet deze aan de voorwaarden om opgenomen te worden in het vlaggenregister van De Hoge Raad van Adel waarin behalve de beschrijving en de ingekleurde tekening van de vlag ook een afschrift van het bestuursbesluit is opgenomen. De beschrijving van de vlag is als volgt: "Groen, met op de scheiding van broeking en vlucht en met een hoogte gelijk aan 16/21 van de vlaghoogte een wit embleem, volgens het vignet van de gemeente, zijnde een zevental gestileerde en binnen een cirkelvorm gegroepeerde meerpalen". De zijde aan de kant van de vlaggenstok wordt broekingzijde of broeking genoemd, de andere kant heet de vluchtzijde of vlucht. De scheidingslijn van broekingzijde en vluchtzijde bevindt zich bij vlaggen niet in het midden, maar altijd op 1/3 vanaf de broeking. In 2008 heeft de gemeente Dronten haar huisstijl vernieuwd, waarbij ook het logo is aangepast. De kenmerkende zeven groene meerpalen in het logo zijn gebleven, ze staan alleen iets verder uit elkaar dan in het ontwerp uit 1973. 

Klik op de foto voor de beschrijving.