Stichtingssteen Samuël

Plaats: Urk

Locatie: Wijk 2 - 2

Maker:

materiaal: natuursteen

Jaar: 1891

Beschrijving:

Op 1 oktober 1871 werd op Urk de gereformeerde Jongelingsvereniging 'De jonge Samuëls' opgericht. Men koos deze naam verwijzend naar 1 Samuëls 3. Dit bijbelgedeelte gaat over de jonge Samuëls, die geroepen wordt om de oude tempelpriester Eli Gado oordeel aan te zeggen en zelf een profeet voor Israël te zijn. Jongens van 16 jaar en ouder van de Gereformeerde Kerk op Urk bezochten de jongelingsvereniging die zich vooral richtte op bijbelstudie, kerk- en vaderlandse geschiedenis. Bij de gereformeerde jongelingsvereniging leerden de jonge mannen praten en er werden toekomstige zondagsschoolonderwijzers en ouderlingen gekweekt. Jongelingsvereniging 'de jonge Samuëls' streefde in de 19e eeuw naar een eigen vergaderlokaal. Tijdens het predikantschap van ds. J. van Anken (1838-1909) werd deze wens gerealiseerd. Het plan werd in 1891 uitgevoerd. Het werd een kerkje in het klein dat plaats bood aan ruim 80 bezoekers. Havenmeester R. de Boer van der Ley maakte o.m. de bestedingsstukken en hield toezicht op de uitvoering van het werk, dat door aannemer J. H. Klein en zijn medewerkers werd uitgevoerd. De bouwkosten kwamen niet ver boven de ƒ 1000,- uit. 

De woonomstandigheden op Urk schreeuwde om verbetering. Ir. Kraayenhagen, directeur van de planologische dienst van de provincie Overijssel, presenteerde eind 1958 een conceptplan, dat insloeg als een bom. Het plan Kraayenhagen voorzag in een grondige sanering van het Oude Dorp, alleen wat prominente gebouwen zouden blijven staan. Plan Kraayenhagen kwam niet door de gemeenteraad. Ir. Arie de Wit, directeur van gemeentewerken Urk, maakte een eigen saneringsplan. Het ontsloot het dorp voor autoverkeer en behield het eigen karakter van de dorpsgemeenschap. Ondernemer Geert Oost speelde daar gelijk op in. Zijn manufacturenwinkeltje moest plaatsmaken voor een pleintje en hij kocht zijn overburen, twee huisjes en verenigingsgebouw Samuël. De aangekochte gebouwen werden in 1964 gesloopt. Op de locatie aan de Prins Hendrikstraat verrees een voor Urker begrippen enorm pand. De opening van de zaak vond plaats in 1965. 

De stichtingssteen van het verenigingsgebouw bleef bij de sloop behouden en is door de Bethelkerk geschonken aan museum Het Oude Raadhuis. De tekst op de steen luidt:

Bronnen: Urker uitgaven De Bethelkerk van Urk; gereformeerdekerken.nl; Stichting Urker uitgaven, Geen plek voor Urk; Het Urkerland.