Vaartsluis
Plaats: Almere
Locatie: Wilgenpad/Vaartsluisweg
Architect: Dienst der Zuiderzeewerken
materiaal: beton, hout, staal
Jaar: 1970
Beschrijving:
Flevoland wordt van het noordoosten naar het zuidwesten doorsneden door twee hoofdvaarten. De namen die de vaarten kregen, de Hoge en Lage Vaart, zijn ingegeven door de waterhuishouding. Ze verwijzen naar twee polderpeilen in Oostelijk en Zuidelijk Flevoland, twee peilen die nodig zijn door de aflopende bodem van het zuidoosten naar het zuidwesten. De 61,50 km lange Hoge Vaart ontwatert de hoge kant van Flevoland, de gebieden grenzend aan de randmeren. De 45,75 km lange Lage Vaart bevindt zich aan de lagere westkant. Naast een hoofdfunctie voor het waterbeheer, de afwatering, hebben de twee vaarten ook een primaire rol voor de beroepsscheepvaart. Het waterpeil in de Hoge Vaart bedraagt -5,20 m NAP, terwijl het peil in de Lage Vaart - 6,20 m NAP is. Dat betekent dat er sluizen nodig zijn om van de ene in de andere vaart te komen.
Bij gemaal de Blocq van Kuffeler komen de twee hoofdvaarten samen. Het hoogteverschil in waterpeil bedraagt 1 m. Om de Hoge en Lage Vaart met elkaar te verbinden is aan het eind van het Wilgeneiland een schutsluis voor de scheepvaart aangelegd. De kolk van de Vaartsluis is 63 m lang en 8,20 m breed en is geschikt voor het schutten van schepen tot max. 600 ton. De schutkolk wordt aan weerszijden afgesloten door puntdeuren die bestaan uit twee enkele draaideuren die in gesloten stand onder een stompe hoek tegen elkaar sluiten richting het hoogste waterpeil. Dit type is verreweg het meest voorkomende afsluitmiddel in schutsluizen en zijn in alle sluizen in de provincie Flevoland toegepast. De Vaartsluis is ontworpen op het plaatsen van een brug, maar die is er nooit gekomen. De sluis ligt middenin het natuurgebied Vaartsluisbos.
Bij de Vaartsluis staat een modern wit sluiswachtershuisje. Het gebouwtje is 24 m² groot en staat op een rechthoekig grondplan. Onder het huisje bevindt zich een kelder van 12 m² groot. Tot het sluiscompex behoren nog vier kleine vierkante witte huisjes voor hydrauliek en schakelkast, die twee aan twee aan weerszijden van de sluis op de sluishoofden staan. In 2020 zijn de houten remmingwerken bij de sluis vervangen door stalen steigers.