Tollebeek werd in 1956 gesticht als tiende en laatste dorp in de Noordoostpolder. Het dorp combineert modernistische kenmerken met traditionele. Langs de Urkervaart werd een groene strook geprojecteerd met daaraan een een café-restaurant, de dorpswinkel en aan de westzijde de Protestantse kerk. Op de tegenovergelegen hoek van de door groen omzoomde rechthoekige dorpsplattegrond staat de Rooms Katholieke kerk. De rijtjeswoningen zijn overwegend zuidoost-noordoost georiënteerd, haaks op de Urkervaart. Opvallend aan de woningen is dat ze veel minder kenmerken van de pure Delftse School-architectuur dragen zoals in de andere polderdorpen. De architectuur is enerzijds traditioneel met gemetselde gevels en pannendaken, maar de horizontale kozijnen, terugliggende entrees en dakramen die door de dakgoot breken zijn kenmerken van de modernistische architectuur. 

Scholen

In alle dorpen in de Noordoostpolder werden drie lagere scholen gebouwd. In 1957 verrezen 3 vrijwel identieke scholen in Tollebeek naar ontwerp van architect André Christiaan Kammeijer (1916-1961) uit Heerde. De scholen zijn van het type portiek- of portaalscholen, vierklassige scholen met telkens twee lokalen aan weerszijden van een portaal. De muren zijn opgetrokken in geelbonte baksteen en het zadeldak is met grijze pannen gedekt. In haar jaarverslag van 1958 schreef de Vereniging tot stichting en instant houding van scholen met de Bijbel dat de scholenbouw in de polder beeïndigd was met de 13e school met de Bijbel in Tollebeek. De rooms-katholieke lagere school werd in november 1958 officieel in gebruik genomen. Het was de laatste lagere school die in de Noordoostpolder gebouwd werd. In oktober 1968 bleek dat het aantal leerlingen op de openbare scholen in Creil, Rutten en Tollebeek onder het voorgeschreven minimum van 75 lag. In Luttelgeest bezochten maar 35 leerlingen de openbare lagere school. Op 1 juli 1962 werd de gemeente Noordoostpolder ingesteld. Landdrost ir. A.P. Minderhoud nam afscheid van de polder. De openbare school werd naar hem vernoemd. Op 2 juli 1962 onthulde de scheidende landdrost persoonlijk de naam van de school, Ir. A.P. Minderhoud. Per 1 augustus 2015 werden KBS Mariaschool en ODS lr. A.P. Minderhoud samengevoegd en gingen verder als SWS De Sprang.

 

Bouwwerken die als cultuurmonument zijn aangemerkt worden in de categorie cultureel erfgoed beschreven.