De Kandelaar

De Kandelaar

Plaats: Marknesse

Locatie: Noordzoom 117

Architect: Bouwbedrijf van Pijkeren

materiaal: baksteen, hout, glas, dakpannen

Jaar: 1973-1974


Beschrijving:

Na anderhalf jaar strijd in de kerkenraad ontstond begin 1969 een breuk in de Gereformeerde kerk Marknesse. Dominee Johan Diedrich Janse (1932-2005) kwam, met een groot deel van de gemeente buiten het verband van de Gereformeerde Kerken. Normaal gesproken zouden de 'buiten verband' gezette kerkgangers naar een nieuw gebouw moeten omzien. Het toeval wil echter dat op één lid na de hele kerkenraad en daarmee ook het gebouw en financiën 'buiten verband' ging. De groep gereformeerden die overbleef moest naar een ander onderkomen zoeken en vond onderdak in de Land- en Tuinbouwschool in Marknesse. Op zondag 9 februari 1969 werd daar de eerste dienst gehouden waarbij 78 kerkgangers aanwezig waren. Begin 1973 kreeg de kerkenraad van de Gereformeerde Kerk vrijgemaakt te horen dat het schoolgebouw na het dan nog lopende cursusjaar afgebroken zou worden wegens een tekort aan leerlingen. Op korte termijn moest een ander onderkomen gezocht worden. De kerkenraad zag maar één alternatief, het bouwen van een eigen kerkgebouw. Dit plan werd aan de gemeentevergadering voorgelegd die ermee instemde. De gemeente bestond slechts uit 23 gezinnen, die allen ƒ 1000,- bijdroegen. Met behulp van een bijdrage van de zusterkerken kon gebouwd worden. De totale bouwkosten bedroegen ongeveer ƒ 200.000,-. Een architect bleek niet nodig, bouwbedrijf van Pijkeren uit Dalfsen kon voor de nodige tekeningen en bestek zorgen. Op 17 juli 1973 werd de eerste paal geslagen. Een steen naast de ingang herinnert aan deze gebeurtenis. Het grondwerk werd door de gemeenteleden zelf gedaan evenals het constructiewerk, het schilderen, het aanleggen van het parkeerterrein enzovoort. De gevels werden opgetrokken in grijs-gele baksteen in halfsteensverband. Op 24 januari 1974 werd het moderne sfeervolle kerkgebouw van de Gereformeerde Kerk vrijgemaakt 'de Kandelaar' in gebruik genomen. In de Openbaring van Johannes wordt de kerk van God voorgesteld als een kandelaar. De kandelaar die licht moet geven in de wereld. 

Twee langwerpige ramen in de kerkzaal zijn door zuster Bos op kunstzinnige wijze bewerkt door uitgesneden glas aan te brengen op de bestaande ruit. Zo ontstond een glasappliqué in prachtige kleurschakeringen. Eén van de ramen stelt 'de wonderbare visvangst' voor, het andere 'de doortocht door de Rode Zee'. Boven de uitgang van de kerkzaal prijken de volgende dichtregels van Guido Gezelle (1830-1890):

op de aarde was, als ijdel glas
uw blijdschap licht om schenden
maar nu en kan de vreugde van
de bruiloft niet meer enden
 
Achter in de kerkzaal staat een elektronium, een elektrisch orgel met twee klavieren, dat op 28 oktober 2012 in gebruik is genomen. In oktober-november van dat jaar vond een renovatie plaats waarbij het kerkgebouw nieuwe gevelplaten en een nieuw dak kreeg.

Op 1 mei 2023 gaan Vrijgemaakt- en Nederlands-gereformeerden samen verder als Nederlandse Gereformeerde Kerken. De Gereformeerde Kerk vrijgemaakt 'De Kandelaar' en Nederlandse Gereformeerde Kerk 'Het Anker' gaan als samenwerkingsgemeente verder onder de naam 'De Bron'.

Bronnen: Nederlands Dagblad , Marknesse 50 jaar en marknesse.gkv.nl