Monument Verloren Parel-Hemelpost

Plaats: Zeewolde

Locatie: Dasselaarweg 26

Kunstenaar: Erik Wallenburg

Materiaal: steen, glas, cortenstaal

Jaar: 2023

Beschrijving:

In november 2021 werd Wilma van Kasteel, in Zeewolde vooral bekend is als ritueel begeleider, uitvaarleider, BABS-trouwambtenaar en lid van de Werkgroep Allerzielen, door een inwoonster van het dorp gewezen op het fenomeen ‘brievenbus naar de hemel’. Zij gaf aan dat zoiets wat haar betreft ook mooi zou zijn voor Zeewolde. Drie maanden later  later werd Van Kasteel gebeld door kunstenaar Erik Wallenburg, die het tijd vond voor een monument voor stilgeboren kindertjes. Men spreekt van een ‘stilgeboren kindje’ wanneer een zwangerschap binnen 24 weken eindigt. De gemeente stond positief tegenover het initiatief om een monument te realiseren voor levenloos geboren kinderen in combinatie met een brievenbus.

Erik Wallenburg ontwierp het monument 'Verloren Parel', waarbij uit een gekantelde rechthoek een 'parel' is gevallen. Het gat, ofwel de open wond die achterblijft, verbeeldt het verlies, net als het kapotte gaas eromheen. De parel die tevoorschijn komt, stelt het mooie voor dat is weggetrokken. De gekantelde rechthoek staat voor het uit balans raken van ouders als zij worden geconfronteerd met een kind dat voor de geboorte komt te overlijden. Geïntegreerd in het monument is 'Hemelpost', een brievenbus waarin brieven of tekeningen met betrekking tot rouwprocessen in de breedste zin van het woord kunnen worden 'gepost'. Het is heel belangrijk om rouw een goede plek te geven in de samenleving. Brieven en tekeningen kunnen daarbij heel erg helpen, want gedachten op papier zetten is een belangrijk onderdeel van een rouwproces. Tijdens een speciale bijeenkomst zal de brievenbus worden geleegd en de brieven ongelezen in een vuurkorf verbrand, waardoor de rook opstijgt naar de hemel. Vandaar ‘brievenbus naar de hemel’.

De welstandscommissie bracht aanvankelijk een negatief advies uit over het ontwerp. De leden ervan stoorden zich aan het scheve karakter ervan. Het (oude) college van Burgemeester en Wethouders legde het advies echter naast zich neer. Tijdens hun laatste werkdag op 21 juni 2022 gaven de wethouders Wim van der Es en Egge Jan de Jonge een korte toelichting. "Het initiatief is te waardevol om aan de kant te schuiven en kunst is nu eenmaal altijd subjectief", aldus Van der Es. "Wij vinden het belangrijk dat dit monument er komt", voegde De Jonge hieraan toe.

Op 6 september 2023 ging de bouw van het monument 'Verloren Parel-Hemelpost' op de Algemene Begraafplaats aan de Dasselaarweg van start. De werkzaamheden begonnen met het realiseren van de fundering. Voordat het beton gestort ging worden plaatsten ontwerper Erik Wallenburg en twee bestuursleden van de Stichting Verbonden in Verlies, Simon Rhijnsburger en Wilma van Kasteel, onder toeziend oog van bouwbegeleider Ed Luigjes, een roze en blauwe in hartvorm gegoten parel in de grond. De twee parels werden in plaats van de traditionele eerste steen gelegd. Deze symbolische handeling benadrukte het concept van het monument, dat gebaseerd is op het verlies van 'parels'. Het monument, dat een herdenkingsplek is voor ouders die een kindje kregen dat het levenslicht niet mocht zien, is 14 oktober 2023 officieel onthuld. Deze datum is een bewuste keuze, van 9 t/m 15 oktober is de Baby Loss Awareness Week, de week waarin jaarlijks wereldwijd aandacht wordt gevraagd voor babysterfte. Erik Wallenburg mocht de officiële onthulling verrichten door het ingepakte monument ontdoen van zijn strik. Hij werd daarbij geholpen door betrokkenen van de Stichting Verbonden in Verlies. Martha van Oorspronk, bij wie het idee oorspronkelijk vandaan kwam, mocht zaterdagmiddag als eerste de brievenbus ‘Hemelpost’ van post voorzien.

Het monument 'Verloren Parel-Hemelpost' is mede mogelijk gemaakt dankzij subsidie van o.a. Leefbaar Platteland Flevoland, het Vaillantfonds en bijdragen en donaties van o.a. gemeente Zeewolde, Kern met Pit, Regiobank en vele bedrijven en inwoners van Zeewolde e.o. Het monument is uitgevoerd door Nacon Schanskorvenspecialist uit Brakel en De Kruijff Machinebouw B.V. uit Nijkerk.

Bron foto's: Stichting Verbonden in Verlies - Zeewolde. Op de foto ontbreekt de witte parel die het monument siert.

Kunstenaar

Erik Jacob Wallenburg is op 18 juli 1955 in Den Haag geboren. Hij studeerde aan Creativiteitscentrum de Hazelhorst in Delft en ArtEz hogeschool voor de kunsten in Arnhem. Wallenburg is een creatieve duizendpoot. Hij was jarenlang werkzaam als medewerker op de ontwerpafdeling van Artihove in Bergschenhoek, een bedrijf waar kunstwerken ontworpen worden of wassen beelden van derde worden gegoten. Wallenburg fotografeert, maakt cartoons en organiseert evenementen. Sinds 2000 maakt hij zelf sculpturen voor opdrachtgevers. Erik Wallenburg ontwierp in Zeewolde al veel beelden en logo’s. De bekendste zijn 'Schakeling van samenwerking' op het Trekkersveld, ‘Vlinder’ in het Vrijetijdshart en 'Ztje', het beeldje van de Van Z… tot Z…-tocht in de Raadhuisstraat. Maar ook het ontwerp van 'Hekwerk van de Koningslinde' op de hoek van de Horsterweg en de Zuiderzeeweg, De IJsmeester' op het Kerkplein en 'Monument Verloren Parel-Hemelpost' op de begraafplaats zijn van zijn hand. 

In het kader van het Europese Jaar van het Vrijwilligerswerk, een in 2011 gehouden themajaar van de Europese Unie om vrijwilligerswerk te bevorderen, maakte Wallenburg het fotoboek ‘De Zeewolder Vrijwilliger in beeld gebracht’. Op 23 maart 2017 ontving Erik Wallenburg uit handen van commissaris van de Koning, Leen Verbeek, de Lelyprijs 2017. Het bestuur van het Prins Bernard Cultuurfonds Flevoland besloot de Lelyprijs 2017 aan Wallenburg toe te kennen voor zijn uitzonderlijke inzet voor de gemeente Zeewolde en zijn inwoners op het vlak van activiteiten en cultuur.