De bol op de nok van de kerk symboliseert de wereld. Het kruis is een Keltisch kruis. Tijdens de kerstening van de ongelovigen in Ierland en Groot-Brittannië, in de 5e en 6e eeuw, namen de missionarissen veel gebruiken en tekens uit het heidense geloof over. Zo werd bijvoorbeeld aan het Latijnse kruis het heidense zonnewiel toegevoegd als cirkel rond het snijvlak van de verticale- en horizontale arm. Het kruis symboliseert de overwinning van Jezus over de dood. De kraaiende haan verkondigt de opstanding van Jezus, maar verwijst ook naar Petrus, die op Witte Donderdag luidruchtig beweerd had dat hij Jezus nooit in de steek zou laten. Jezus had hem gewaarschuwd voor overmoed en voorspelde dat Petrus Hem zou verloochenen voordat de haan zou kraaien. En inderdaad voordat de haan kraaide ontkende Petrus driemaal dat hij Jezus kende. Toen Petrus zich realiseerde wat hij gedaan had, kreeg hij berouw. Daarom is de haan in de Rooms-Katholieke kerk ook het symbool van de biecht.

De kraaiende weerhaan is uit 1 tot 1,25 mm dik roodkoper gemaakt, een duurzaam materiaal dat in weer en wind veel langer meegaat dan andere metalen. Op de koperen plaat werd eerst de tekening op ware grootte aangebracht. Vervolgens werd de plaat met een ijzeren bolhamer in de uitholling van een houtblok enigszins in de gewenste vorm geklopt. Dan kwam de plaat op een staak die in de bankschroef zat en werd er gehamerd en gehamerd en gehamerd. Als je metaal klopt wordt het hard. Koel je het vervolgens na verhitting af dan wordt het weer zacht en laat het zich goed bewerken. Voortdurend moest met krompassers worden gemeten of de maten exact overeenkwamen met de tekening. Het lijf van de haan is in twee helften gedreven en door middel van solderen samengevoegd. In het midden van de naad kwam een buis waar de haan op moest draaien. Zo is een driedimensionale haan ontstaan die op een spil draait, die deel uitmaakt van het Keltische kruis. De windhaan is zodanig asymmetrisch vormgegeven, dat het grootste oppervlak, de staart, van de wind afgekeerd draait. De haan draait zijn kop altijd in de wind. De windhaan is uitgebalanceerd om ervoor te zorgen dat de windwijzer niet eenzijdig uitschuurt en goed en zonder wrijving draait. Als tegenwicht van het grote en van zichzelf zwaardere deel van de staart is de borst opgevuld met lood. De torenhaan en de bol waren verguld met 23,75 karaats dubbel torengoud. Dit verguldsel verstoft langzaam of verdwijnt door het krassen van pootjes van vogels die er graag op zitten. Na 30 à 35 jaar is het goudlaagje nagenoeg verdwenen en komt de matte okergele onderlaag te voorschijn. Voor een stralend aanzien zouden de haan en de bol opnieuw verguld moeten worden, maar dat is een kostbare zaak.

De lengteas van de O.L.V. Sterre der Zee kerk is gericht naar het oosten, de plaats waar de zon opkomt, omdat Jezus wordt gezien als de Sol Oriens, het 'Licht van de Wereld', de 'Zon der Gerechtigheid' (Johannes 8:12). Volgens de Bijbel zal Jezus in het oosten terugkeren om de levende en doden te oordelen (Matteüs 24:27). Deze gerichtheid naar het oosten noemt men 'oriëntering', want oost is in het Latijn 'oriënt'. De hoofdingang ligt onder de toren, in het westen van de kerk. Dat wil zeggen dat het kruis in de noord-zuidrichting op de toren is geplaatst. Aan de hand van deze oriëntatie kan men makkelijk aflezen vanuit welke richting de wind waait. Bij een westelijke windrichting staat de haan haaks op het kruis, dat exact dezelfde vorm heeft als het kruis op de Bantsiliek in Bant. Beide kerken zijn ontworpen door architect A.J.M. Vosman. De kruizen worden echter door verschillend vormgegeven haantjes bekroond.

Omdat het niet duidelijk was in welk jaar de haan op de toren geplaatst was werd mevouw Mulder geraadpleegd, een destijds 94-jarige oud inwoonster van Marknesse die volgens ingewijden alles wist van de katholieke kerk in het dorp. Zij was heel stellig: "Het haantje heeft altijd op de kerk gestaan". Ook mevrouw Trees Weevers weet niet beter dan dat er altijd een haantje op de toren heeft gestaan.

Bron: De Noordoostpolder

In de Noordoostpolder van 27 januari 1992 staat echter onder de kop "Toren Roomskatholieke Kerk Marknesse heeft haan" het volgende te lezen: "Marknesse - Op de torenspits van de Roomskatholieke Kerk in Marknesse prijkt sinds donderdag een haan van bladgoud. Deze haan heeft niet alleen een decoratieve functie, maar doet ook dienst als windwijzer. Hij is geplaatst op een kruis. Een onbekend gebleven parochiaan deed de haan cadeau. Deze vogel staat volgens overlevering symbool voor de haan die drie maal kraaide toen Petrus zijn meester verloochende. De plaatsing vormt het sluitwerk van de renovatie van de kerk, die op wat schilderwerk na voltooid is. Veel parochianen staken zelf de handen uit de mouwen om het werk, dat een half jaar duurde, uit te voeren. De totale kosten bedragen twee ton". 

Een ander krantenartikel uit dezelfde tijd vermeld: "Voor het eerst in het bestaan van de rooms katholieke kerk in Marknesse beschikt de toren over een haan, die dienst doet als windwijzer. […] De haan is een geschenk van een voor iedereen onbekend gebleven parochiaan. Zelfs het kerkbestuur kent zijn of haar naam niet. Het bestuur kreeg een envelop met inhoud zonder afzender. […]". 

In het opleveringsrapport van de restauratie van de kerk d.d. 1 september 1992 staat: "Besloten wordt een haantje aan te brengen op de spits. De heer Kouwen [restauratiearchitect red.] zal een voorstel hiertoe uitbrengen. De kosten van dit onderdeel kunnen wellicht worden verdeeld onder de bij de restauratie betrokken bedrijven". Elders wordt in het rapport vermeldt: "Achteraf blijkt, dat de kosten van de weerhaan nog moet worden verrekend; het verguldwerk is als een geschenk aangeboden". Architect Roel Kouwen van Advies- en architectenbureau Kouwen uit Tolbert maakte de tekening van de weerhaan die gedateerd is sept. '91. De haan is door Klaas Oosterheerd gemaakt in de smederij van Weevers in Marknesse. Bouwbedrijf P. Verwer uit Marknesse heeft de haan op 23 januari 1992 op de toren geplaatst. 

Werktekening windhaan. Bron: Piet Verwer.

Met dank aan Harrie Veldhuis, Jan de Jong en Piet Verwer voor hun hulp bij het onderzoek. 

Maker

Klaas Oosterheerd werd op 23 januari 1937 in Lutjegast geboren. Als 19 jarige trad hij in maart 1956 als smid in dienst bij de landbouwsmederij van Toon Weevers (1907-1975) aan de Oudeweg 2 in Marknesse. Na een dienstverband van 40 jaar ging hij eind maart 1996 met de vut. Klaas Oosterheerd overleed op 4 december 1997 in de leeftijd van 60 jaar. Bron: 60 jaar Weevers.