De Ark

Plaats: Dronten

Locatie: De Oost 54

Architect: David Zuiderhoek

materiaal: baksteen

Jaar: 1965 - 1967

Beschrijving:

Bijna 5 jaar nadat Oostelijk Flevoland droogviel en 1 jaar nadat met de bouw van Dronten was gestart, werd op 4 mei 1962 de Gereformeerde kerk Oostelijk Flevoland geïnstitueerd. Ds. H. Stolk van Blokzijl nam het op hem uitgebrachte beroep naar de polder aan en deed op 25 juli zijn intrede. In oktober besloot de Gereformeerde kerk van Marknesse de kansel en het doopvont uit het verenigingsgebouw in leen te geven aan de jonge gemeente van Dronten. Daarnaast werd besloten het avondmaalservies, dat Marknesse vroeger van de kerk van Vollenhove had gekregen, aan de kerk van Dronten ten geschenke te geven. Ten aanzien van het laatstgenoemde werd bepaald, dat het weer doorgegeven moest worden aan een andere polderkerk, zodra er in Dronten een definitieve kerk gebouwd was. De aangeboden kansel kon echter niet gebruikt worden omdat het te groot was voor de beschikbare ruimte in het schoolgebouw waarin de gereformeerden toentertijd kerkten. Bron: gereformeerdekerken.info

Op 8 september 1963 werd door de deputaten van de gereformeerde synode een houten noodkerk aan de gereformeerden aangeboden. Het gebouw, de Olijftak genaamd, stond aan de Lijzijdenen bood plaats aan 340 personen. Op 31 mei 1965 werd de eerste paal voor de Gereformeerde Kerk De Ark geslagen. De officiële ingebruikname vond plaats op 11 maart 1967. De kerk is ontworpen door architect David Zuiderhoek uit Baarn. De kerkzaal, die plaats bood aan 800 gelovigen, is in de vorm van een zeshoek gebouwd. Het platte dak sluit aan op de muur, waardoor er een strook vrijkomt waarin glas geplaatst is. De nevenruimten waren lager en hadden veel ramen. De bijgebouwen waren in een rechthoekige plattegrond ingepast. De jeugdkapel met 180 zitplaatsen was een kleinere versie van de kerkzaal en bevond zich naast de hoofdingang van de kerk. De kapel werd gebruikt door de christelijk gereformeerden. Er bevonden zich twee binnenplaatsen tussen de gebouwen. De gevels zijn van gele baksteen en de platte daken zijn met ruberoid bedekt.

In de kerk is een combinatie van nieuwe technieken gebruikt voor het rijk uitgevoerde interieur. De wanden van de kerkzaal zijn uitgevoerd in baksteenreliëf met kruisvormig metselverband. Een groot figuratief glasappliqué raam, dat het verhaal van Noach vertelt, en een mobile zijn van de hand van de kunstenaar Alfred van Werven (1920-1977). Ook de ontwerpen van het liturgisch centrum, de preekstoel, de avondmaalstafel en het doopvont die zijn uitgevoerd in beton, zijn van zijn hand. Op de ramen van de jeugdkapel had Alfred van Werven het scheppingsverhaal verbeeld. De kerktoren was via een overdekte galerij met het kerkgebouw verbonden. Samen met de nevenruimtes ontsloot de toren een binnenplaats. In 2002-2003 is de Ark ingrijpend verbouwd, de jeugdkapel is aan het kerkcentrum toegevoegd en de nevenruimtes zijn gesloopt. De heropening vond op 15 februari 2003 plaats. De kerktoren is door de sloop los komen te staan. De toren is op een vierkante plattegrond in lichte baksteen opgetrokken met bovenin vier gemetselde pijlers als bekroning. Het metselwerk is voorzien van reliëf door muurvlakken onder een hoek te plaatsen en de bakstenen overhoeks als een muizentand te laten verspringen. In de westzijde is een deur die toegang geeft tot de toren. Bron: Monumenten magazine. Erfgoed in Dronten. 

In 1967 werd door de firma D.A. Flentrop uit Zaandam een mechanisch sleeplade orgel gebouwd met 6 registers (stemmen). Het was een Positief, een klein pijporgel met één manuaal en aangehangen pedaal. Een pedaal kan een zelfstandig werk zijn, dan heeft het voetklavier een eigen windlade met eigen registers. Maar een pedaal kan ook aangehangen zijn zoals hier het geval is. Een aangehangen pedaal is een permanente koppeling die het pedaalklavier aan het manuaalklavier verbindt. Als de organist de pedaaltoetsen met zijn voeten beroert, worden de toetsen van het manuaal ingedrukt. In 1971 werd op het orgelbalkon een nieuw Flentrop-orgel geplaatst, dat gebouwd werd zonder advies van de Gereformeerde Organisten Vereniging ( GOV). Het orgel telt 20 stemmen verdeeld over 2 klavieren en pedaal. De manuaalomvang is C-g3 wat betekent dat beide klavieren 56 toetsen hebben. De pedaalomvang is C-f1 oftewel 30 toetsen. Kijk hier voor de dispositie, de opsomming van de registers en foto's van het interieur en orgel. Het Positief uit 1967 werd verkocht aan de Gereformeerde Kerk 't Kruispunt in Geldrop.

De kerken in Dronten staan langs drie van de wegen die van en naar het centrum van Dronten leiden, De Noord, De Zuid en De Oost. De Ark staat aan De Oost. De kerktoren van de Ark is aangewezen als gemeentelijk monument. Lees hier de redengevende omschrijving (D3). 

Architect

David Zuiderhoek werd op 26 november 1933 geboren. De Amersfoortse architect ontwierp in de jaren vijftig en zestig van de 20e eeuw kerken in Dronten, Amersfoort, Veenendaal, Baarn, Hilversum, Gouda en 's-Hertogenbosch. Hij streefde ernaar kerken te bouwen die contrasteren met hun omgeving. Bij de meeste kerken trachtte hij dit te bereiken door hoge bouw op een veelhoekig grondplan. De gebouwen hadden een plat dak en grote muurvlakken, die niet of nauwelijks versierd zijn. Daarnaast ontwierp hij als stadsarchitect woningen en een groot kantoorgebouw in Amersfoort.

Zuiderhoek overleed op 5 oktober 1993 op 59-jarige leeftijd in Amersfoort.