- expressionisme
- Het expressionisme is een stroming in de kunst, die vooral in de jaren 1905-1940 sterk aanwezig was. De expressionisten verzetten zich tegen de natuurgetrouwe weergave. De kunstenaar gebruikt vereenvoudigde of gedeformeerde vormen om zijn/haar bedoelingen beter tot uitdrukking te brengen. In deze kunststroming gaat het vooral om het weergeven van emoties. Dit in tegenstelling tot het impressionisme, waarbij vooral de beleving van het moment, de impressie, voorop staat. Expressionisme komt van het Latijnse woord expressio dat uitdrukking betekent.
- expressionistische beeld
- In een expressionistisch beeld wil de kunstenaar niet zozeer de werkelijkheid weergeven, maar wil vooral zijn gevoelens ten aanzien van die werkelijkheid uitdrukken (expressionisme). Vaak worden daarvoor de vormen gestileerd of gedeformeerd.
- factuur
- Factuur is de manier waarop het oppervlak van ruw materiaal is bewerkt. De sporen die na de bewerking in het materiaal te zien zijn noem je factuur. De factuur kan bijvoorbeeld de manier zijn waarop er in het steen gehakt is. Ook bij modelleren of boetseren is de factuur te zien. Elke kunstenaar bewerkt het materiaal op zijn eigen manier. Daarom kun je aan de factuur het handschrift van de maker zien.
- figuratief
- Een kunstwerk waarin de voorstelling herkenbaar is noemen we figuratief. Bij figuratieve kunst kun je zien wat het voorstelt. De voorstelling lijkt op hoe de dingen er in het echt uit zien. Dit soort kunst wordt ook wel realistische kunst genoemd (van het woord realiteit). Figuratief is het tegenovergestelde van non-figuratief of abstract, kunst waarvan je niet meer kunt zeggen wat het nou eigenlijk precies voorstelt.
- figuratieve kunst
- Figuratieve kunst vertoont duidelijk overeenkomsten met de zichtbare werkelijkheid en heeft een herkenbare voorstelling. Figuratieve kunst kan afwijken van de fotografische werkelijkheid. Figuratieve kunst kan bestaan uit:
- realistische vormen, vormen die net echt zijn.
- gestileerde vormen, vormen zijn vereenvoudigd, zonder details.
- geïdealiseerde vormen, vormen zijn mooier gemaakt dan dat ze zijn.
- gedeformeerde vormen, vormen zijn aangepast om de expressie te vergroten.
Figuratieve kunst is het tegenovergestelde van non-figuratieve- of abstracte kunst.
- fleur-de-lis
- De fleur-de-lis (ook fleur-de-lys of Franse lelie) wordt vooral gebruikt in de heraldiek. Tijdens de kroning van Clovis zou niet alleen de Maagd Maria zijn verschenen, die Clovis een lelie had gegeven, maar er zou ook een vaatje olie uit de hemel zijn gevallen, waarmee hij uiteindelijk werd gezalfd. De lelie werd dan ook gebruikt door koningen om aan te tonen dat ze hun macht van God zelf gekregen hadden. Sindsdien wordt de lelie vooral geassocieerd met het Franse rijk en haar koningen.
De naam betekent letterlijk lelie-bloem, hoewel het symbool in feite een gestileerde iris is welke in het Nederlands echter ook wel een lis genoemd wordt. Lys of lis betekent in het Frans echter wel degelijk lelie.
- Flevo Lacus
- Rond het begin van onze jaartelling lag er in het hart van de Lage landen een uitgestrekt moerasgebied met daarin een groot meer. In het jaar 44 na Christus schrijft de Romeinse geograaf en schrijver Pomponius Mela over het Flevo Lacus in zijn 'De Chrographia 3, 24': "De noordelijke tak van de Rijn verbreedt zich tot het meer Flevo, dat een eiland met dezelfde naam omsluit en daarna als een normale rivier naar zee stroomt". Mogelijk hebben de Romeinen Urk en Schokland, die toen nog met elkaar verbonden waren, als het eiland Flevo of Flevum aangeduid. Aan het Flevomeer dankt de provincie Flevoland zijn naam. In de vroege middeleeuwen werd het Flevo Lacus meestal Aelmere (groot meer) genoemd.
- follie
- Een follie is een romantisch gebouwtje zonder verdere functie in een landschapstuin, dat een bepaalde stemming moet oproepen of bijdraagt aan een schilderachtig effect.
- formeren
- Bij formeren worden voorwerpen gerangschikt die verplaatsbaar zijn, zonder verbindingen te gebruiken. Bij formeren vormen de onderdelen samen een nieuw geheel.
- fresco
- Bij een fresco schildert de kunstenaar met waterverf in de nog natte kalk. Voordat de kalk wordt aangebracht tekent de kunstenaar met houtskool de afbeelding op de wand.
- fronton
- Het fronton is in de bouwkunde de driehoekige bekroning van een gevel, raam of ingang naar klassieke trant. Het fronton bestaat meestal uit een gedecoreerd veld, timpaan genaamd, dat is omrand door geprofileerd lijstwerk. Het fronton van een klassieke tempel is de driehoekige top van de korte, kopse gevels. De Romeinse architectuur gebruikte kleine driehoekige of halfronde frontons boven ingangen en vensters. De renaissance nam dit gebruik weer over. Behalve driehoekige, halfronde of segmentboogvormige frontons komen ook gebroken frontons voor.
- functionalisme
- Het functionalisme (1920-1970) is een stroming en benadering in de bouwkunst en kunstnijverheid, waarin men bij het ontwerpen de functie van een gebouw of voorwerp centraal stelt. Functionalisten vinden een gebouw mooi als het functioneel is. Dit idee resulteert vaak in een kale, nuchtere, zakelijke vormgeving waarin met name de functionele delen worden beklemtoond. Rond 1955 krijgen moderne industriële opvattingen in de architectuur langzaam maar zeker de overhand. Dit zogenaamde naoorlogse functionalisme is herkenbaar aan de toepassing van platte daken, in de fabriek gemaakte standaardelementen en ijle betonconstructies die in de gevel of door grote ruiten herkenbaar zijn.
- functionalistische stijl
- Functionalistische stijl in de architectuur houdt in dat constructie en uiterlijk bepaald moeten worden door de functie van het gebouw.
- gaand want
- Een gaand want was een sleepnet dat door een varend schip voortgetrokken werd. Talloos zijn de verhalen over gaande schippers die al of niet per ongeluk, door de staande netten van hun collega s voeren.
- galvaniseren
- Galvaniseren of verzinken is het afdekken van ijzer met een laagje zink. Het ijzer wordt zo tegen roest beschermd.
- gangen
- Een houten schip wordt gemaakt van houten planken. De houten planken die parallel tegen elkaar liggen en samen de romp vormen, worden gangen genoemd. Een gang loopt van de boeg van een schip helemaal door naar de achterkant van het schip, de spiegel of stevenbalk.
- geabstraheerd
- Het woord abstraheren is afkomstig van het Latijnse woord abstráhere. Dit betekent weglaten. Abstraheren is dan ook het weglaten van dingen. Bij abstraheren wordt vooral een basisstructuur, een gevoel of een idee in een kunstwerk vertolkt waarbij de waarneembare werkelijkheid nog wel te herkennen is. De kunstenaar werkt minder naar de aanschouwing en meer naar de verbeelding. De voorstelling is herkenbaar maar ook een beetje abstract gemaakt. Geabstraheerd is een algemene term voor een tussenvorm tussen figuratief en abstract.
- gebeeldhouwd
- Beeldhouwen is een ambachtelijke manier van vormgeven, waarbij grote en kleine delen van het materiaal worden weggehakt, -gestoken, -gesneden of -gegutst. Dit wordt ook wel een verspanende techniek genoemd, omdat wat je weghaalt definitief is. Bij beeldhouwen ontstaat een ruimtelijk beeld.
- geboetseerd
- Geboetseerd is dat een kunstenaar een ruimtelijk beeld gemaakt heeft door materiaal toe te voegen of te verplaatsen. Er wordt gewerkt met materialen die tijdens het werken gemakkelijk gecorrigeerd kunnen worden, zoals klei, gips, was of kunststoffen. Het materiaal geeft de maker een grote vrijheid, ook al moet groot werk vaak inwendig gewapend worden door middel van een soort geraamte, het materiaal wordt daar omheen aangebracht.
- geciseleerd
- Wanneer een metalen beeld wordt gegoten, worden allerlei gietgootjes en ontluchtingsmogelijkheden in de mal aangebracht. Nadat het metaal gestold is en het beeld uit de vorm komt moeten deze oneffenheden afgewerkt worden. Ciseleren is het schuren, vijlen en afwerken van gegoten beelden. Geciseleerd is de verledentijd van ciseleren.
- geconstrueerd
- Bij construeren wordt een driedimensionaal beeld gemaakt door losse onderdelen samen te voegen tot één stevig geheel. De kunstenaar maakt het ontwerp en laat het zo nodig door een gespecialiseerd bedrijf uitvoeren. De verschillende onderdelen blijven zichtbaar.
- geglasparelstraald
- Roestvrijstalen objecten worden door middel van perslucht vermengd met stukjes glas schoon gestraald. Het glasparelstralen wordt in een speciaal daarvoor geschikte ruimte uitgevoerd om allerlei verontreinigingen te voorkomen. De objecten krijgen na het glasparelstralen een zilverkleurig metallic uiterlijk
- gemodelleerd
- Gemodelleerd of geboetseerd is dat een kunstenaar een ruimtelijk beeld gemaakt heeft door materiaal toe te voegen of te verplaatsen. Er wordt gewerkt met materialen die tijdens het werken gemakkelijk gecorrigeerd kunnen worden, zoals klei, gips, was of kunststoffen. Het materiaal geeft de maker een grote vrijheid, ook al moet groot werk vaak inwendig gewapend worden door middel van een soort geraamte, het materiaal wordt daar omheen aangebracht.
- genius loci
- Genius loci is een Latijnse term die, het karakter van de plek betekent. In de oudheid werd met genius loci de beschermende geest van een bepaald gebied bedoeld; tegenwoordig gebruikt men het vooral in overdrachtelijke zin, om de eigenheid van een locatie te benadrukken. De genius loci duidt in dat geval op de kenmerkende hoedanigheid van een plaats of op een unieke, plaatsgebonden atmosfeer. In de stedenbouwkunde plaatst men het concept, waarbij de genius loci centraal staat, vaak als positieve kracht tegenover het destructieve ideaal van de tabula rasa - de wens om opnieuw te beginnen, ten koste van het bestaande.
- geometrie
- De geometrie of meetkunde is het onderdeel van de wiskunde, dat zich bezighoudt met het bepalen van afmetingen, vormen, de relatieve positie van figuren en de eigenschappen van de ruimte.