De Obelisk
Plaats: Zeewolde
Locatie: Horsterweg / Sportlaan
Kunstenaar: Huub en Adelheid Kortekaas
Materiaal: cortenstaal
Jaar: 2004
Beschrijving:
Op de rotonde aan de Horsterweg staat sinds 10 september 2004 een Landmark. Het monumentale kunstwerk 'De Obelisk' heeft het kunstenaarsduo Huub en Adelheid Kortekaas in opdracht van de gemeente Zeewolde gemaakt. Het kunstenaarsduo heeft een hoge en ranke vorm bedacht als contrast met de platte polder. De Obelisk is een levensteken, gegroeid vanuit het idee van de eerste grenspaal van Nederlands jongste gemeente: "Hier ligt Zeewolde".
Een obelisk is een meer dan 4000 jaar oud heidens symbool. Al zo’n 2300 jaar voor Christus richtte men in Egypte in opdracht van de farao’s enorme obelisken op ter verering van de zonnegod Ra. De vierkante, hoge en slanke zuil loopt naar boven smaller toe en is voorzien van hiërogliefen. Huub en Adelheid Kortekaas zien de obelisk als een universeel religieus teken.
De maten van de obelisk zijn vol symboliek. Het kunstwerk heeft een grondvlak van 1,80 x 1,80 m. en een hoogte van 9,99 m. Met deze basismaat verwijzen de kunstenaars naar de fysieke ‘maat van de mens’, waarbij vooral de bijzondere maat 9,99 m. staat voor het natuurlijke verlangen naar het ultieme; de groei van donker naar licht. In plaats van bedekt te zijn met hiërogliefen zijn de 4 zijden van deze obelisk elk voorzien van 33 blaadjes die naar buiten omkrullen. Ook het getal 33 heeft een symbolische waarde. Het is de leeftijd die Jezus Christus heeft bereikt, en tevens de leeftijd die in diverse culturen geassocieerd wordt met het volkomen worden van de volwassenheid. In delen van Afrika wordt dan ook juist iemands 33ste verjaardag met extra tamtam gevierd. De Obelisk is een levensboom en de blaadjes benadrukken het spanningsveld tussen natuur en cultuur. Het bladmotief haalt Kortekaas als zoon van een Westlandse tuinder uit zijn jeugd, het zijn de kiemplantjes van tomaten, symbool van onder andere beginnend leven. Huub en Adelheid Kortekaas hebben met deze Obelisk, die 's avonds op een bijzondere manier verlicht wordt, een klassiek element toegevoegd aan het dorp.
‘De Obelisk’ is gemaakt van cortenstaal. Voorafgaand aan de overdracht van het kunstwerk heeft de brandweer het kunstwerk enige malen natgespoten. Dit veroorzaakte een onmiddellijke verkleuring van het kunstwerk, een versneld roestproces werd door het natspuiten in gang gezet.
In Beeldspraak geeft de kunstenaar een toelichting op het kunstwerk.
Kunstenaars
Gerardus Leonardus Hubertus (Huub) Kortekaas werd op 17 juli 1935 in 's Gravezande in het Westland geboren. Hij groeide op in een katholiek gezin met negen kinderen. Creativiteit hebben de kinderen Kortekaas van hun ouders meegekregen. Alle negen hebben iets met kunst te maken, 6 kinderen als hobby en 3 verdienen er hun brood mee. Huub was eerst onderwijzer op een basisschool. Op 25-jarige leeftijd leest hij het boek Lof der Zotheid van Erasmus en was daarvan zo onder de indruk dat hij vond dat iedereen Erasmus moest leren kennen. Spontaan besloot hij een kunstwerk van hem te maken en gaat in Winssen in "De Oude Toren" wonen. De kunstwerken die Kortekaas in "De Oude Toren" maakten, zijn onverbrekelijk verbonden met zijn beleving van de natuur in die periode. "De Oude Toren" ligt aan de voet van de dijk. Achter de dijk liggen de uiterwaarden van de rivier de Waal. Op de dijk en in de uiterwaarden plaatste hij zijn beelden.
Na zijn, zoals de kunstenaar het zelf noemt, "wedergeboorte in de Toren", kerstnacht 1964, zegt hij zijn baan als onderwijzer op. Hij wil zich voortaan uitsluitend bezighouden met het maken van kunst. In 1965 verlaat Huub Kortekaas Winssen en ontmoet Adelheid van Swelm met wie hij in 1969 trouwt. Adelheid is in 1947 in Nijmegen geboren en studeerde tuinarchitectuur. Vanaf hun ontmoeting in 1965 werken zij als autodidact kunstenaars intensief creatief samen. In 1970 ontstond hun eerste gezamenlijke kunstproject 'De Engelenkring', een kring van grote polyester plastieken. Vanaf 1974 staat hun hele oeuvre in het teken van de plant. De plant wordt het symbool van het verlangen van de mens om zich te ontplooien en te worden tot wie hij of zij in diepste wezen is, de mens als unieke universele 'zaailing' (kiemplant) van Moeder Aarde, de mens als unieke scheppende uitdaging van één samenhangend organisme. De ervaring dat spiritualiteit de werkelijke motor is van alle leven, de gouden draad die alles en allen verbindt.
Na een verblijf in Ewijk en Afferden (Gelderland) keerden Huub en Adelheid na 13 jaar in 1978 weer terug in Winssum. Tot 1999 was Huub het gezicht naar buiten, maar vanaf dat jaar profileren zij zich zichtbaar als kunstenaarsduo. Naast het kunstenaarsschap blijft Adelheid haar passie architectuur en tuin-architectuur ook beoefenen.
In Beuningen zijn verschillende kunstwerken van Kortekaas te vinden: 'Bank' (1967), 'Moederschoot' (1970), 'Watertempel' (1996) en 'Dijktempel' (2001) In de provincie Flevoland staat in Zeewolde het kunstwerk 'Obelisk' (2004). In Emmeloord stond 'Vruchtbaarheidsteken' (1961).