Glasgevel

Plaats: Lelystad

Locatie: Waagstraat

Kunstenaar: Jurriaan van Hall

Materiaal: glas en rvs

Jaar: 2009

Beschrijving:

Op 15 januari 2008 startte de bouw van parkeergarage De Waag. Het complex, waarin naast 675 parkeerplaatsen ook 7900 m² winkelruimte en 19 appartementen, werd gerealiseerd door bouwcombinatie Strukton/Moes. De parkeergarage is ontworpen door architect Jean-Paul Kerstens van Maak Architectuur uit Arnhem. Hij wilde een garage met winkelruimte als één groot openbaar gebouw zien. In het straatbeeld zocht de architect een gevel die het sociale en menselijke gezicht van Lelystad zou uitdrukken. Jean Paul Kerstens vertelde: "In samenspraak met Adriaan Geuze, van West 8, die het masterplan voor de herstructurering van Lelystad centrum heeft gemaakt, hebben we er voor gekozen om een figuratieve voorstelling in de gevel te verwerken. Om zo de menselijke atmosfeer van de binnenstad te accentueren". De architect benaderde de kunstenaar Jurriaan van Hall, die deze opgave letterlijk heeft opgevat en een schilderij maakte waarin de mens centraal staat. Van Hall: “De gevel van de garage is samengesteld uit onderdelen van mijn bestaande werk die ik opnieuw heb geschilderd op een doek van 6 meter lang en 22 centimeter hoog.

Architect Kerstens heeft het ontwerp van Van Hall bewerkt tot een glaskunstwerk van 300 meter lang en 11 meter hoog dat, om het gebouw gevouwen, van een alledaagse parkeergarage een bijzonder bouwwerk maakt. Vanuit de garage is per verdieping een reep van het gevelkunstwerk zichtbaar en geeft het interieur een prachtige kleur. De glasgevel is als een tableau vivant dat voortdurend verandert afhankelijk van de omstandigheden en onder invloed van licht. De glasplaten zitten vast in een zwarte roestvaststalen klemconstructie, die bevestigd is op een ijle achterconstructie van liggende kokers waardoor de gevel lijkt te zweven. Op de constructie konden panelen in drie verschillende posities worden bevestigd, met sprongen van 3 cm onderlinge afstand. Op deze manier, door te spelen met verschillende afstanden ten opzichte van de achterconstructie, creëerde de architect een golvende beweging in de gevel. Om alle glasplaten heen is een luchtstrook van 10 cm waardoor de garage op natuurlijke wijze is geventileerd. De gevel is bekleed met 6500 unieke kleurige glasplaten die bij elkaar het menselijke gezicht van Lelystad weergeven. De glaspanelen zijn 50 x 50 cm groot, 8 mm dik en gemaakt van gehard glas dat van een reliëf is voorzien. Van links naar rechts zijn met enige moeite ogen, vrouwen, een mond en om de hoek een half gezicht te herkennen. De glasgevel is opgebouwd uit verschillende beeldlagen waardoor een rijk en dynamisch beeld is ontstaan. 

De gevel van parkeergarage De Waag is vervaardigd door Koninklijke Saint-Gobain Glass Nederland N.V. uit Soest. De gevel is een vervolgstap op de glasgevel van het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid in Hilversum. Op archtitectenweb staat: "Voor het aanbrengen van kleuren aan het glas is een methode bedacht die afstamt van het oude zandschilderen. Dit principe laat kleurenpoeders door middel van trillingen ‘neerstrijken’ op het doeloppervlak. Samen met TNO heeft Saint-Gobain Glass Solutions een unieke techniek ontwikkeld om met 3 kleuren transparante emaille de gekozen beelden in poedervorm op het glas aan te brengen. Dit wereldwijd unieke en gepatenteerde systeem is vergaand vergelijkbaar met de werking van een matrix-printer. De uitdaging van dit ambitieuze project was het combineren van reliëf én kleur in glas. En natuurlijk diende het glasproduct te voldoen aan de eisen van duurzaamheid en veiligheid. Om de lichtinval in de glaspanelen nog meer kansen te geven is de voorstelling vertaald in reliëf. Om de houten mal te kunnen maken werden eerst door middel van een speciaal ontwikkeld software programma de kleurbeelden omgezet naar zwartgradaties. De intensiteit van het zwart bepaalde de diepte waarmee het hout uitgefreesd diende te worden. Alles digitaal aangestuurd. Vervolgens wordt de mal afgedrukt in een aluminiumoxide-bed in een oven en het gepoederde glaspaneel voorzichtig op de afdruk gelegd. Door de oven te verhitten tot 800°C, verweekt het glas en neemt het de structuur van de ondergrond aan terwijl de emailleerpoeders in het weke glasoppervlak ‘zinken’".

Kunstenaar

Jurriaan van Hall is op 25 april 1962 geboren in Heerlen. Hij studeerde van 1981 - 1986 aan de Rietveld Academie Amsterdam, in 1982 aan de Rijksacademie Amsterdam en in 1985 aan de Royal College of Art in Londen. Sinds 1982 leeft hij samen met kunstenares Juul van den Heuvel. Met Peter Klashorst en Bart Domburg was van Hall oprichter van het roemruchte kunstenaarscollectief After Nature. Na het uiteenvallen van After Nature in 1993 ging de kunstenaar experimenteren met nieuwe media zoals computeranimaties en gemanipuleerde fotografie. Met het multimedia collectief Eyegasm stond van Hall aan de wieg van het VJ gebeuren. In 1995 keerde hij terug naar de schilderkunst. In 2004 werd Jurriaan van Hall verkozen tot kunstenaar van het jaar.