Vliegende vogels

Vliegende vogels
Vliegende vogels Vliegende vogels Vliegende vogels Vliegende vogels Vliegende vogels Vliegende vogels Vliegende vogels Vliegende vogels

Plaats: Tollebeek

Locatie: Sint Hubertusplaats

Kunstenaar: Martin Stolk

Materiaal: beton

Jaar: 1968


Beschrijving:

Alle dorpen in de Noordoostpolder kregen ter verfraaiing van het dorp een kunstwerk. Op 31 maart 1967 stond in De Noordoostpolder: "De kunstenaar Martin Stolk heeft een ontwerp gemaakt voor een kunstwerk dat te Tollebeek zou moeten worden geplaatst en dat de jacht symboliseert. Over het definitieve ontwerp is nog geen beslissing genomen". Tijdens de algemene ledenvergadering van Dorpsbelang op 12 maart 1968 werd medegedeeld dat op de Sint Hubertusplaats binnen afzienbare tijd een kunstwerk neergezet zou worden. De kosten van het beeld werden beraamd op ƒ 9000,-, waarvan de bewoners van Tollebeek  zelf ca. ƒ 2000,- moesten bijdragen. Het andere deel werd door Dorpsbelang Tollebeek en het A.D. van Eckfonds gedragen. 

De totale hoogte van het kunstwerk 'Vliegende Vogels' is 3,45 m. Het beeld zelf is 1,60 m hoog en staat op een sokkel van 1,85 m. Het beeld is gegoten van wit sierbeton gemengd met mineralen. Het kunstwerk laat ons 4 vogels zien. Geen herkenbare, naturalistische vogels. De vormen van de vogels zijn sterk vereenvoudigd. Stolk heeft een heleboel details weggelaten die voor de betekenis niet belangrijk zijn. Het kunstwerk 'Vliegende Vogels' zou op 15 juni 1968 onthuld worden. De nacht voor de onthulling bleken enkele onverlaten het kunstwerk reeds onthuld te hebben. In allerijl werd de volgende dag het kunstwerk weer ingepakt zodat burgemeester F.M. van Panthaleon baron van Eck 'Vliegende Vogels' alsnog officieel kon onthullen. Onmiddellijk daarop werd een groot aantal duiven de vrijheid gegeven, die overigens weinig belangstelling toonden voor hun betonnen soortgenoten. De onthulling van het kunstwerk was het hoogtepunt van de Tollebeker zomerfeesten die op 14 en 15 juni plaatsvonden. Het kunstwerk, het eerste in Tollebeek, is op de onderrand gesigneerd: MARTIN STOLK / 1968. 

Bron: tollebeek.flevoland.to

In 2003 werd een plan geopperd voor de renovatie van de Sint Hubertusplaats, dat met Europese subsidiegelden uit het Leader+ project gerealiseerd is. Eén van de deelplannen was een open landschap rondom het elektriciteitshuisje met daarin een prominente plaats voor het kunstwerk 'Vliegende vogels'. "Met haar voeten in het spiegelende water van een ondiepe waterbak, moet dit kunstwerk de entree van Tollebeek extra allure geven". Rondom de sokkel is een fontein opgebouwd uit betonplaten. Op 11 december was het dan zover, de vernieuwde Sint Hubertusplaats werd op feestelijke manier geopend. De afzonderlijke deelprojecten werden in gebruik genomen. Twee mensen waren nog druk bezig de laatste 'schoonmaakwerkzaamheden' uit te voeren. Na de sketch gaf coördinator Willem Top het teken en stroomde het water over de mooi vormgegeven fontein. Temidden van de waterpartij staat het kunstwerk 'Vliegende vogels' van Martin Stolk. 

In 2005 werd verlichting bij de fontein aangelegd. Op 29 oktober werd deze voor het eerst officieel ontstoken. Tijdens de plechtigheid kreeg het kunstwerk een nieuwe naam: 'Watervogels'. Naamgeefster mevrouw Van Bunschoten onthulde het naambordje.

Op de hoek van de Vossenburcht en Nimrodstraat staat een mozaïek dat ook door Martin Stolk gemaakt is.

Kunstenaar

Martinus Gerrit (Martin) Stolk is op 25 april 1928 in Glanerbrug (Enschede) geboren. Als klein jongetje werd hij geïnspireerd door het houtsnijwerk van zijn opa. In 1947 ging hij op 17-jarige leeftijd studeren aan de Academie Kunstoefening, ook wel het Genootschap Kunstoefening genoemd, in Arnhem bij beeldhouwer Gijs Jacobus van den Hof (1889-1965). In 1952 studeerde hij af. Van 1974 tot 1991 was Stolk docent beeldhouwen/boetseren en bronsgieten bij 'Scheppende handen', tegenwoordig creatief centrum 'Crea' in Hengelo. Hij heeft ook lesgegeven aan de AKI, Academie Beeldende Kunst en Vormgeving, in Hengelo. Stolk koos vaak mensen en dieren als onderwerp voor zijn monumentale beelden. Hij maakte zowel vrijstaande sculpturen als versieringen aan gevels. Stolk werkte in steen en gietsteen, later ook in brons. Hij goot ook zelf in zijn atelier achter zijn woning.

In zijn geboorteplaats Enschede vind je de kunstwerken "Fluitspeler (1965) en het beeld "Drie kleine kleutertjes" (1957). In zijn woonplaats Hengelo zijn meerdere kunstwerken van Stolk te vinden o.a. Wederopbouw (gietsteen - 1958/1959), "Gemeentewapen" en "Overdracht" (1954), in Tollebeek (gemeente Noordoostpolder) 2 kunstwerken; "Vliegende vogels" (1968) en een mozaïek op de zijmuur van de Mariaschool (1968), in Zwolle het kunstwerk "Vogels of vleugels" (1973) en in Denekamp de beeldengroep "Zij kwamen om te dienen" (1982) ook wel Kloosterzustermonument genoemd. In 2013 werd het beeld 'Wederopbouw' uitgeroepen tot monument van het jaar.

Martin Stolk overleed op 17 februari 2014 in Hengelo op 85-jarige leeftijd.