Geen weg terug
Plaats: Schokland
Locatie: Middelbuurt, Museum Schokland
Kunstenaar: Kiny Copinga
Materiaal: brons
Jaar: 2004
Beschrijving:
In het kader van de tentoonstelling “Beelden op Schokland 2004”, maakte Kiny Copinga in opdracht van de gemeente Noordoostpolder het beeld 'Geen weg terug'. Het werd op 11 mei 2004 onthuld door de wethouder van cultuur mevrouw Tineke Bij de Vaate, 145 jaar na de ontruiming van Schokland in 1859 op last van de regering. De wethouder, die ambtshalve voorzitter van de Stichting A.D. van Eckfonds is, werd bij de onthulling ondersteund door de voorzitter van de Schokkervereniging, Jan Diender.
De opdracht die de kunstenares van het A.D. van Eck-Fonds kreeg luidde: “Maak een monumentaal kunstwerk met een herkenbare relatie tot de omgeving”. De ontruiming van het eiland is de inspiratiebron van Copinga geweest. Zij wilde de dramatiek van de gedwongen ontruiming uitbeelden en maakte een beeld dat het vertrek symboliseert. Zij vervaardigde een 2,50 meter hoog beeld van een Schokkervrouw die de deur achter zich sluit. Zij kijkt over de voormalige zee richting de terp Emmeloord. De bolle rokken geven haar statische figuur een robuuste uitstraling. De vrouw is geabstraheerd. Het werk van Copinga is duidelijk herkenbaar aan het zeer eigen 'handschrift'. 'Geen Weg Terug' is letterlijk uit haar handen ontstaan, gekneed en gevormd in was, waarna het uiteindelijk in brons werd gegoten. Deze ruwe manier van werken maakt het beeld volgens de kunstenares spannender. De vrouw heeft een tas waarin al haar bezittingen zijn gepakt in haar hand en staat, met het gezicht naar het eiland gericht, op het punt haar geboortegrond voor altijd te verlaten. Haar gezicht straalt een immense troosteloosheid uit. Zo moet de Schokker zich in 1859 gevoeld hebben, 'gedwongen' weg van de vertouwde omgeving. Voor de eilandbewoners was er 'geen weg terug'. De dreiging van het water was te groot geworden en er was geen economisch perspectief voor de sterk verarmde bevolking.
Het beeld dat voor € 40.111 is aangekocht, staat op het buitenterrein van Museum Schokland. Aanvankelijk was het de bedoeling het kunstwerk een plaatsje te geven op de zuidppunt van Schokland, maar toen de kunstenares haar plan presenteerde koos het A.D. van Eck-fonds voor de huidige plek op Middelbuurt.
In het programma Beeldspraak geeft de kunstenares uitleg over het kunstwerk en in een latere uitzending wordt nogmaals aandacht aan het beeld besteed.
Kunstenaar
Kiny Copinga-Scholten is op 30 augustus 1943 in Odoorn geboren. Al van jongs af aan wist Kiny dat ze naar de kunstacademie wilde. In 1960 ging zij studeren aan de Academie voor Kunst en Industrie (AKI) in Enschede (nu ArtEZ hogeschool voor de kunsten). Zij koos bewust voor de afdeling beeldhouwen, waar zij zich specialiseerde in het werken met boetseerwas. Voor zij zich vestigde als kunstenaar heeft ze een tijdje handvaardigheidles gegeven aan een opleiding voor ziekenverzorgsters.
Het werk van Kiny is het best als “abstract figuratieve” kunst te omschrijven. De kunstenares woont in Emmen en werkt dagelijks in haar atelier in het Drentse Valtermond. Hier komt zij tot rust, vindt zij inspiratie en kan zij zich uitleven in het vervaardigen van toegepaste kunst voor haar opdrachtgevers. Zij maakt voornamelijk beelden in brons. Haar handelsmerk is het gemuteerde lichaam. Meestal ontbreken hoofd of ledematen. Soms heeft ze het lichaam teruggebracht tot rudimentale (onontwikkelde) resten. Met als inspiratiebron de klassieke oudheid zijn vrouwenfiguren in gedeformeerde vorm vaak het onderwerp. De in statische houdingen uitgebeelde figuren krijgen dynamiek door de manier waarop de kleding gedrapeerd is. Als zij een opdracht uitvoert blijkt zij echter in staat te zijn concessies te doen aan haar eigen persoonlijkheid. Haar werk kenmerkt zich door het tijdloze karakter en door de combinatie van figuratie en abstractie.
Werk van haar vind je in Emmen bij de ABN-AMRO Bank, bij de ontvangsthal aan de kanaalzijde van de Jaarbeurs in Utrecht het kunstwerk 'Priesteres' (1995), op het Marktplein in Hardenberg. In Ootmarsum staat “Poaskearls” (1989), in Ommen staan verschillende beelden, op Schokland vind je het beeld ‘Geen weg terug' (2004) en in Tollebeek stond het kunstwerk 'Diana, godin van de jacht' uit 1995 dat in 2013 gestolen is.