Vickers Wellington Mk. III X3596 *
Plaats: Urk
Locatie: IJsselmeer
Maker: Vickers Armstrongs Ltd.
materiaal: diverse materialen
Jaar: 1941-1942
Beschrijving:
In de nacht van 12 op 13 april 1942 valt het Bomber Command met 251 vliegtuigen Essen aan, het hart van de Duitse wapenindustrie. 171 Vickers Wellingtons, 31 Handley Page Hampdens, 27 Short Stirlings, 13 Halifaxes en 9 Avro Manchesters vertrekken van verschillende bases in England. Het bombardement vindt plaats tussen 00.55 en 2.45 uur. Vijf brisantbommen en 200 brandbommen treffen de Krupp Stahlwerke waar veel oorlogsmaterieel gebouwd wordt. Er ontstaat een grote brand, 28 woningen worden verwoest en 50 ernstig beschadigd. Zeven Wellingtons, 2 Hampdens en 1 Halifax keren niet terug op de basis. Vijf toestellen worden door Flak neergeschoten en 5 anderen neergehaald door de nachtjagers van de Luftwaffe.
Op de avond van 12 april stijgt om 22.57 uur de Vickers Wellington Mk. III met serienummer X3596 en radiocode KO-B van het No. 115 Squadron op van RAF Marham in Norfolk (Engeland). Het toestel is op 26 februari 1942 door Vickers-Amstrong Ltd. aan het squadron geleverd en heeft 10 operationele vluchten uitgevoerd. De bemanning bestaat deze nacht uit de 27-jarige piloot Sgt. Albert Ernest (Jim) Holder, de 24-jarige 2e piloot Sgt. Noel Hensley Blair, de 25 -jarige waarnemer Plt Off. Ronald William Barlow, de 19-jarige radiotelegrafist / boordschutter Sgt. Kenneth John Raiswell, de 24-jarige radiotelegrafist / boordschutter Sgt. Thomas James Phillips en de 22-jarige staartschutter Sgt. Thomas Ryan.
De Wellington is bewapend met acht 7.7 mm machinegeweren, twee in de neuskoepel, vier in de staartkoepel en twee midscheeps in de flanken. De opstelling van de mitrailleurs bepaalt de zwakke plek van het vliegtuig, bij de buik zit de dode hoek. Op de terugweg wordt de Wellington X3596 onderschept door een Duitse nachtjager. De Messcherschmitt Bf110 wordt gevlogen door Oblt. Helmut Woltersdorf van het 7./NJG 1 die is opgestegen van vliegveld Twente. Het is de 18e overwinning voor Oblt. Woltersdorf. De Wellington stort om 03.15 uur in het IJsselmeer, 3,5 km ten westen van Urk. De zeskoppige bemanning komt hierbij om het leven.
De aangebrachte gesneuvelde vliegers worden aanvankelijk op Urk ter aarde besteld, maar sinds juli 1941 mogen van de Duitse bezetter geen geallieerde vliegers meer op Urk begraven worden. De slachtoffers worden nog wel op het eiland gekist, maar de lichamen worden vervolgens met een schip naar Amsterdam gebracht. De lichamen van Sgt. Holder, Sgt. Blair, Plt. Off. Barlow, Sgt. Phillips en Sgt. Ryan worden geborgen en via Urk naar Schellingwoude gebracht. Hun stoffelijke overschotten worden op 21 april begraven op de Nieuwe Oosterbegraafplaats in Amsterdam in blok 85, rij D, graf 12, 13, 15, 11 en 14. Het lichaam van Sgt Raiswell wordt 2 weken later geborgen en begraven in blok 85, rij C, graf 13.
In de nacht van 1 op 2 juni 1942 keren de 26-jarige Oblt. Helmut Woltersdorf en zijn waarnemer Ofw. Heino Pape na een gevecht met de Halifax W1098 van het No. 10 Squadron met een beschadigd toestel terug naar vliegveld Twente. Als Oblt. Woltersdorf de landing inzet wordt zijn Messerschmitt Bf 110-F4 met serienummer 2643 om 02.32 uur neergeschoten door de Hurricane IIc BD960 die gevlogen wordt door 23-jarige Nieuw-Zeelandse Sgt. Peter Masters Gawith (1919) van het No. 3 Squadron. Het toestel stort meer op een rij geparkeerde vliegtuigen. Wolterdorf en Pape komen in de vlammenzee om en worden begraven in Enschede. De nachtjacht piloot heeft bij zijn dood 22 overwiningen op zijn naam staan. Na de oorlog worden ze herbegraven op Ysselsteijn, graf Q-11-255 en 256. Sgt. Peter Masters Gawith wordt op 28 juli 1942 als vermist opgegeven boven Noordwijk.