Halifax B.Mk.II, LW286 *
Plaats: IJsselmeer
Locatie: tussen Hindeloopen en Urk
Maker: Handley Page Linited
materiaal: diverse materialen
Jaar: 1942
Beschrijving:
In de nacht van 22 op 23 november 1943 voerde de RAF een bombardementsvlucht uit op Berlijn. Van verschillende bases in het zuiden van Engeland waren 764 bommenwerpers opgestegen, 469 Lancasters, 234 Halifaxes, 50 Stirlings en 11 Mosquitos. Het weer werkte mee aan het succes van de missie. In Engeland was het in de late namiddaguren van die 22e november helder weer met een hoge, gebroken bewolking. Boven het Europese vasteland lagen de wolken echter dicht opeengepakt tot een hoogte van ca. 3.000 m, terwijl zich daarboven tussen de 5.000 en 7.500 m nog enkele dunnere wolkenlagen bevonden. Bij dit type weer was het gevaar voor ijsvorming in de lagere wolkenlagen bijzonder groot. De laaghangende bewolking hield de Duitse nachtjagers aan de grond. Zij moesten machteloos aanhoren hoe de vijand boven hun hoofden naar het doel in Duitsland vloog. Om 19.55 uur lieten de 'Pathfinders' van de RAF group no. 8 hun markers op Berlijn vallen. Het bombardement was om 20.25 uur afgelopen. In dat half uur wierpen de bommenwerpers ongeveer 2.300 ton (2.300.000 kg) bommen boven de stad af. Er was enorm veel schade. Tenminste 3.000 huizen werden platgegooid, 23 industriële complexen waaronder 5 fabrieken van Siemens en de Alkett tankfabriek werden verwoest. Veel bijzondere bezienswaardigheden van de stad werden getroffen, waaronder de Kaiser-Wilhelm-Gedächtniskirche. Het luchtdoelgeschut (FLAK) legde een deken van spervuur over de stad. Maar omdat de zoeklichtbundels door de wolkenlaag werden tegengehouden was het vuur niet goed gericht.
Zowel op de heen- als op de terugweg vlogen de bommenwerpers over een ononderbroken wolkenzee. Het was zo koud, dat in verscheidene toestellen de snelheidsmeters en andere instrumenten vastvroren. Zesentwintig toestellen (3,4%) keerden niet op de basis terug waaronder de Halifax B.Mk.II met registratienummer LW286 en radiocode LK-H van het No. 51 Squadron dat om 17.04 uur was opgestegen van RAF Snaith in het oosten van Yorkshire. De bemanning van het toestel bestond uit de 30-jarige piloot F/O Horace Frank Farley, de 21-jarige bommenrichter P/O Harry Oswald Hetterley, de 23 jarige navigator, F/O Francis Henry Moynihan, de 21-jarige boordwerktuigkundige Sgt. Samuel Henry Godfrey, de 23-jarige marconist Sgt. Alfred Bakes Springett, de 19-jarige rugkoepelschutter Sgt. Edward Harold George Dyer en de 20 jarige staartschutter Sgt. John Eric Whitehead.
Na het opstijgen werd niets meer van het toestel gehoord. De route van de bommenwerperformatie voerde over Texel, het IJsselmeer en Noord-Nederland. Waarschijnlijk is de bommenwerper geraakt door Flak dat was afgevuurd door de 3e batterij van de Marine Flak Abteilung Vlieland-West ofwel 3./M.FL.A.815. Andere bronnen geven aan dat het toestel waarschijnlijk boven Texel door Flak geraakt is. De Halifax B.Mk.II LW286 stortte in het IJsselmeer tussen Hindeloopen en Urk. Alle 7 bemanningsleden kwamen bij de crash om het leven. De lichamen van Sgt. Springett en F/O Moyniham werden kort na de crash geborgen. Sgt. Springett werd begraven op het Protestants kerkhof in Hindeloopen, vak D, rij 1, graf 2. Het lichaam van F/O Moyniham werd in Lemmer begraven op de Algemene Begraafplaats, vak C, rij 8, graf 222. In januari 1944 werd het stoffelijk overschot van een Engelse vliegenier uit het water gehaald en op Urk aan wal gebracht. Daar werd hij als 'onbekende Engelsman' begraven op de begraafplaats bij het kerkje aan de Zee in graf 613-3. Pas in 1947 werd het lichaam geïdentificeerd als Sgt Edward H.G. Dyer van de RAF/Verenigd Koninkrijk (VK) en vervolgens op 18 juli 1947 herbegraven op begraafplaats Rusthof in Leusden, Vak 13, Rij 9, Graf 188. P/O Farley, F/O Hetterley, Sgt. Whitehead en Sgt. Godfrey staan vermist te boek en worden herdacht op the Memorial to the Missing, Runnymede in Surrey (Engeland) op paneel 131, 125, 169 en 150, waar Engeland de bemanningsleden uit het Gemenebest herdenkt die geen 'known grave' hebben.
Bronnen: losses.internationalbcc.co.uk; Wespennest Leeuwarden Deel III, blz. 44 e.v.; onlinebegraafplaatsen.nl; naheritage.co.uk/edward-harold-george-dyer