Scheepswrak NA12
Plaats: Rutten
Locatie: Noordermeerweg 55, kavel NA12
Maker:
materiaal: eikenhout
Jaar: 18e eeuw
Beschrijving:
In 1949 werd op kavel NA12 een scheepswrak gemeld. Na een verkenning werd besloten dat het wrak in situ bewaard moest blijven voor nader onderzoek. In het Driemaandelijks bericht betreffende Zuiderzeewerken jaargang 36, 3e kwartaal 1955 schreef archeoloog Gerrit van der Heide: "Het onderzoek van het wrakhout op kavel A 12, dat zich aanvankelijk als onbelangrijk liet aanzien, bracht een boord van een schip met twee of meer dekken aan het licht, met enige ons onbekende constructies. Het stuk is getekend. Het onderzoek is nog aan de gang, mede in verband met de datering, die vermoedelijk in de XVIIIde eeuw kan worden geplaatst". In het bericht van het 4e kwartaal stond: "De opgraving van het scheepswrak kwam gereed. Het is een interessant scheepsfragment gebleken, zoals niet eerder werd aangetroffen. Vermoedelijk behoorde het stuk boord, weggeslagen bij de achtersteven, waarvan de gehele constructie zich nog uitstekend liet bestuderen, bij een in de 17e eeuw vergaan, maar toen reeds oud schip. De bevestiging van vier jufferblokken aan boord kwam aan het licht". Een jufferblok of 'joffer' is een schijfloos, cirkelvormig blok met een groef op de rand en drie of meer dwarse gaten. Twee jufferblokken tezamen, vormen verbonden door een talreep een ingenieuze manier om het rekkende touwwerk van het staand want te spannen. Het staand want zorgt er voor dat de mast op zijn plek blijft staan.
In het tweede kwartaal van 1956 was te lezen: "Het aan het einde van het vorig jaar onderbroken onderzoek van het scheepswrak op kavel A12 is nu voortgezet. Het tekenwerk kwam nagenoeg gereed. Het betreft een deel van een boord van een groot, vermoedelijk in de 17e eeuw vergaan schip, met enige dekken. Het fragment vertoont diverse merkwaardige constructies". In het wrak werd een blauwe, handbeschilderde kwispedoor aangetroffen. Een kwispedoor werd door gebruikers van pruimtabak gebruikt om overtollig speeksel of tabakssap in te spugen. Na bestudering van deze vondst wordt de ondergang vermoed in de 18e eeuw.
Bron: Opgravingsdocumentatie van scheepswrak NA12