Bibliotheek

Plaats: Zeewolde

Locatie: Kerkstraat 2

Architect: Koen van Velsen

materiaal: diverse materialen

Jaar: 1989

Beschrijving:

Het gebouw van de openbare bibliotheek is in 1989 gebouwd naar een ontwerp van architect Koen van Velsen. Het was het eerste grote werk van Van Velsen dat gerealiseerd werd en een cadeau van de Rijksdienst voor de IJsselmeerpolders aan de jonge gemeente Zeewolde. De transparante stalen voorbouw boven de entree is ingegeven door de stedenbouwkundig voorgeschreven arcade. Het centrum van Zeewolde bestaat uit een plein met winkels aan een arcade. Om de bibliotheek hierbinnen te onderscheiden als openbaar gebouw, is de arcade vijf in plaats van twee meter diep gemaakt. Achter de grote glaswanden waren de boekenkasten zichtbaar, waardoor van buiten duidelijk de functie van het gebouw zichtbaar was. 

De bibliotheek is gemaakt van brute, pure materialen zoals beton, hout, golf- en spaanplaat, passend bij het pioniersdorp. De gevels bestaan uit betonelementen, die niet op de grond staan maar opgehangen zijn boven een strook glas. Er zitten kleine gaten in zodat er eigenlijk een heel open, maar tegelijkertijd gesloten gevel is ontstaan. Achter deze gaten bevinden zich de ramen. In de voor en achtergevel staan de gaten verticaal, terwijl ze in de zijgevels horizontaal liggen. Het gebouw bestaat uit allerlei losse elementen die willekeurig in een grote vierkante doos lijken te zijn geplaatst. Zo is de voormalig studiezaal als apart gebouwtje binnen het gebouw geplaatst. Het dak van dit gebouwtje heeft een gebogen vorm, en zakt als het ware door de vloer van de verdieping. De verschillende niveaus in het gebouw worden door hellingbanen met elkaar verbonden. Boven de arcade bevindt zich een uitkragend kantoorgedeelte in de vorm van een langwerpige glazen doos op dunne stalen poten. Vanwege de kleine raampjes werd de bibliotheek vroeger ook wel gekscherend de 'boekenbajes' genoemd. 

In april 2007 vertok de openbare bibliotheek uit het pand omdat het te klein was en niet meer voldeed aan de eisen. Vastgoedonderneming Shao uit Almere heeft in 2008 het pand van de gemeente gekocht. Lange tijd stond het gebouw leeg. De recessie en het verzet van de architect tegen veranderingen aan het pand werden als belangrijkste redenen genoemd. Maar in maart 2014 vertelde Koen van Velsen aan het nieuwsblad Zeewolde Actueel: "Ik weet helemaal niet dat het gebouw zes jaar leeg heeft gestaan. De gemeente heeft in het begin één keer contact met mij gehad. We hebben toen enige afspraken gemaakt, maar ik heb niet de indruk dat men zich daaraan gehouden heeft". Van Velsen snapt niet waarom 'zijn' gebouw niet meer als bibliotheek kan dienen. "Te klein? Al bij de bouw is er rekening gehouden met mogelijke uitbreiding. Weet iemand nog dat het steegje naast het gebouw daarbij van dienst kan zijn? Ook over andere problemen had men met mij kunnen overleggen, dan waren we er samen uitgekomen. Dan kan het best crisis zijn, ik mis bij de gemeente het stukje trots op wat er in haar gemeente tot stand is gebracht". 

Het gebouw aan het Ravelijn, waar de bibliotheek in 2007 ingetrokken was, bleek te groot en te duur. Eind april 2016 keerde de FlevoMeer Bibliotheek na 9 jaar terug naar de oude locatie en herkreeg het pand aan de Kerkstraat zijn oorspronkelijke bestemming.

Architect

Koen van Velsen is op 17 juli1952 in Hilversum geboren, zijn vader was aannemer. Hij volgde opleidingen aan de LTS en MTS. In 1983 voltooide hij zijn studie aan de Academie van de Bouwkunst. Van Velsen werkte voor de start van zijn bureau van 1971 tot 1977 bij Van der Pol, Blom, Assendelft en Koning. In 1977 startte hij zijn eigen bureau in Hilversum.

n 1986 won hij de Prix de Rome en in 2002 heeft hij de BNA Kubus gewonnen. De kubus is ingesteld in 1965 en is één van de belangrijkste architectuurprijzen van Nederland. De Bond van Nederlandse Architecten (BNA) kent de kubus toe als blijk van waardering voor een bijzondere verdienste voor de architectuur in Nederland.

Het bureau van Koen van Velsen heeft een breed oeuvre met gebouwen als de futuristische megabioscoop van Pathé op het Schouwburgplein in Rotterdam, het Stadhuis in Terneuzen, de Rijksacademie in Amsterdam, een aantal bibliotheken waaronder de bibliotheek in Zeewolde, de Universiteitsbibliotheek Utrecht en de Film- en Televisie Academie in Amsterdam .