Oorlogsherdenkingsmonument

Oorlogsherdenkingsmonument
Oorlogsherdenkingsmonument Oorlogsherdenkingsmonument Oorlogsherdenkingsmonument Oorlogsherdenkingsmonument Oorlogsherdenkingsmonument Oorlogsherdenkingsmonument Oorlogsherdenkingsmonument

Plaats: Almere Haven

Locatie: Kerkgracht / Markt

Kunstenaar: Marcel Smink

Materiaal: aluminium, granito

Jaar: 1995


Beschrijving:

Op 1 mei 1995 werd aan de Kerkgracht in Almere Haven een oorlogsherdenkingsmonument onthuld. Het monument is in opdracht van de gemeente Almere ontworpen door de kunstenaar Marcel Smink. Op zijn website vertelt Smink: "De vraag om een oorlogsherdenkingsmonument te maken, riep bij mij de nodige bedenkingen op. Zo is het een erg traditioneel gegeven en bestond Almere niet eens tijdens de oorlog gelijk mijzelf. Tegelijkertijd school hierin ook een uitdaging".

Op een granito tafel van 2,10 x 1,50 x 1,60 m. (l x b x h) ligt een dolfijn van gegoten aluminium. Het monument symboliseert de hoop. Die opvatting vindt haar oorsprong in de Etruskische dodencultus. In de grafkunst van de Etrusken brengen dolfijnen de zielen van de doden naar 'de eilanden der gelukzaligen'. In de New Age-cultuur wordt de dolfijn verbonden met de begrippen vrede en vrijheid. Dit werd Smink pas later duidelijk: “De keuze voor de dolfijn was in eerste instantie gevoelsmatig: de dolfijn als vis op het droge, achtergebleven uit het water dat zich ook tijdens de oorlog nog boven de maagdelijke grond van Almere bevond”.

In het tafelblad zijn de dagen, maanden en jaren gegraveerd vanaf 10 mei 1940 tot en met 15 augustus 1945. De data verwijzen naar het begin van de oorlog in Nederland en het einde van de Japanse bezetting van Nederlands-Indië en herdenkt daarmee ook de slachtoffers in Nederlands-Indië. Zo komt de tijd tot leven op een plek zonder oorlogs- of verzetsverleden, waar een oorlogsmonument slechts een verwijzing naar de oorlogstijd kan zijn. Zo kunnen zowel de gehele periode als de afzonderlijke dagen worden herdacht. De tafel verbindt de dolfijn en de data tot een beeld.

De onthulling van het monument was op 1 mei 1995. Bij de dodenherdenking op 4 mei 1995 legde de toemalig burgemeester Ralph Pans als eerste een krans bij het monument en benoemde het als ”indrukwekkend en passend bij een stad die in het verleden en heden zozeer met water verbonden is". De dolfijn werd hierbij gezien als het symbool voor de basis van een vredige samenleving. De symboliek van de dolfijn is door Smink zorgvuldig gekozen: de dolfijn als mensenredder, kindervriend en Etruskisch symbool voor dodenverering. 

Kunstenaar

Marcelius Jacobus Franciscus (Marcel) Smink is op 11 juli 1967 in Heumen geboren. Hij studeerde aan de Hogeschool voor de Kunsten in Arnhem. Smink is beeldhouwer, monumentaal kunstenaar, omgevingskunstenaar, die kunstwerken voor in de openbare ruimte hoofdzakelijk in opdracht realiseert. Marcel Smink richt zich in zijn werk op de gebouwde omgeving. Zijn kunstwerken ontstaan vanuit de locatie zelf, waarbij hij de aanwezige kwaliteiten zoveel mogelijk probeert te benadrukken of versterken. Vanuit de context van een locatie maakt hij zijn keuzes voor vorm, materiaal en techniek. zijn kunstwerken zijn zeer uiteenlopend in verschijningsvorm. 

Marcel Smink is vooral bekend van zijn grote monumentale opdrachten zoals `Het Blauwe Hart` (1998) in het centrum van Delft, een groot glazen hart van blauw glas dat van binnenuit verlicht wordt. Dit werk verwijst naar Delft als stad van het Delfts blauw. Verder is werk van hem te vinden in: Amsterdam-Noord de 'Poort van Nieuwendam' (1999), Zaltbommel het tweedelig kunstwerk 'Standbeeld Borstbeeld' (2000), Leeuwarden 'Hoarnen en tsillen' (2007), Arnhem de 'Sfinx van Arnhem' (2015), Sprang Capelle het 'Koffijhuis' (2019) en in de wijk de Maten in Apeldoorn het kunstwerk de 'Matenpoort' (2020).