Kroningsdeksel

Kroningsdeksel
Kroningsdeksel Kroningsdeksel Kroningsdeksel

Plaats: Emmeloord

Locatie: Harmen Visserplein

Kunstenaar: Paul Bausch

Materiaal: gietijzer

Jaar: 2013


Beschrijving:

De firma Aquafix Milieu uit Mijdrecht wilde de Nederlandse troonswissel vieren en bedacht daarom een mediastunt. Iedere gemeente in Nederland kreeg in april van dat jaar een 'Kroningsdeksel' cadeau, een speciaal voor de troonswisseling op 30 april 2013 ontwikkelde putdeksel. Het 'Kroningsdeksel' was een ludieke actie. Het overgrote deel van het productgamma van het bedrijf bevindt zich onder de grond. De troonswisseling hebben ze aangegrepen om wat meer naamsbekendheid te genereren. Het idee is ontstaan uit de activiteiten van prins Willem-Alexander op het gebied van watermanagement en het afscheid dat hij moest nemen van de waterbranche toen hij koning werd. Het plan lag al een tijd op de plank. Nadat koningin Beatrix op 28 januari 2013 aankondigde dat zij haar ambt op 30 april over zou dragen aan haar oudste zoon kroonprins Willem-Alexander is het bedrijf aan het werk gegaan om de deksels op tijd te kunnen leveren.

Het ontwerp van het 'Kroningsdeksel' is in opdracht van Aquafix Milieu gemaakt door industrieel ontwerper Paul Bausch van Bausch4Aqua. In het hart van het 'Kroningsdeksel' staat een gestileerde afbeelding van het koningspaar. Het dubbelportret toont het gezicht van koning Willem-Alexander op de voorgrond en daar vlak achter het gelaat van koningin Maxima. Beide zijn en profil en naar links kijkend weergegeven. Onder de afbeelding staat in goudkleur de Nederlandse koningskroon en het jaartal 2013. De Nederlandse koningskroon bestaat uit een met edelstenen bezette gouden hoofdband met daarop gouden fleurons en daartussen parels op korte gouden pieken. Achter de fleurons steken acht met parels bezette beugels omhoog. Waar deze samenkomen is op de top een kleine rijksappel te zien, een wereldbol met daarop een kruisje. Op het 'Kroningsdeksel' is de koningskroon gestileerd en van voren afgebeeld. Boven het dubbelportret staat de firmanaam. Het 50 kilo zware gietijzeren putdeksel heeft een matzwarte kleur en is in een beperkte oplage gegoten door de Belgische gieterij Fondatel Lecomte in Andenne, die gespecialiseerd is in put- en riooldeksels. "Het riooldeksel heeft een levensduur van 30 à 50 jaar, dus de Nederlanders zullen de koningswissel nog lang heugen", aldus sales manager Hans Vercruysse van Fondatel Lecomte.
 
Aquafix Milieu spreek op zijn website over 'Kroningsdeksel' of 'Koningsdeksel'. Hoewel het putdeksel in Nederland bekend staat als 'Kroningsdeksel' is dit feitelijk een foutieve term. In Nederland worden vorsten niet gekroond maar ingehuldigd. De kroon, het ultieme symbool van koningschap, maakt echter wel onderdeel uit van de inhuldigingsceremonie. De koningskroon ligt samen met de rijksappel, het rijkszwaard en de grondwet op een tafel bij de plaats waar de nieuwe vorst de eed aflegt.
 
Het was de bedoeling van de leverancier dat het 'Kroningsdeksel', als herinnering aan de historische gebeurtenis, geplaatst zou worden op het centrale plein van alle 408 Nederlandse gemeenten. In Emmeloord is het 'gekroonde' putdeksel te vinden voor de ingang van het gemeentehuis op het Harmen Visserplein, nabij de Distelstraat. Prins Aboé van carnavalsvereniging de Droogpieren, Harm van Wieren jr, plaatste op 5 maart 2014 als afsluiting van carnaval het bijzondere putdeksel samen met burgemeester Auke van der Werff op een inspectieput van het regenwaterriool. "En daarmee gaat het deksel op een mooie carnavalstijd", aldus de facebook pagina van de gemeente. In de loop der tijd is het 'goud' van het handgeschilderde kroontje op het putdeksel nagenoeg verdwenen.
 
In nog twee andere Flevolandse gemeenten zijn 'Kroningsdeksels' te vinden. De gemeente Zeewolde plaatsten zeven deksels in het centrum van het dorp en in Dronten werd het deksel op het Koning Willem-Alexanderplein geplaatst. Ook de gemeente Almere kreeg een 'Kroningsdeksel' aangeboden maar heeft hem niet in ontvangst genomen. Urk heeft het kroningsdeksel wel gekregen, maar het putdeksel is nooit in de straat geplaatst. Het deksel staat opgeslagen op de gemeentewerf.