Kogge NT25

Kogge NT25
Kogge NT25 Kogge NT25 Kogge NT25 Kogge NT25 Kogge NT25 Kogge NT25 Kogge NT25 Kogge NT25

Plaats: Kraggenburg

Locatie: Leemringweg 19

Maker:

materiaal: eikenhout

Jaar: 14e, 15e eeuw


Beschrijving:

In 2007 stuitte men tijdens het graven van een waterpartij op het terrein van Brennels Buiten op een scheepswrak uit de 14e eeuw. Toen werd een zogenaamde stevenhaak en enkele inhouten (spanten) gevonden die typerend zijn voor de middeleeuwse kogge.

De kogge was het eerste zeewaardige schip uit de late middeleeuwen dat handelsbetrekkingen tussen de Hanzesteden zoals bijv. Zwolle en Kampen met o.a. Duitse steden rond de Oostzee mogelijk maakte. Verschillende steden hadden zich in die periode aangesloten bij de Hanze, een samenwerkingsverband van handelaren en steden, met als doel het veilig stellen van economische belangen. Veel van deze steden voerden de kogge als beeltenis op hun stadszegels. De kogge is dan ook duidelijk verbonden met de bloeiperiode van de Hanze, van de dertiende tot aan het begin van de vijftiende eeuw.

Van 5 t/m 23 juli 2010 is het schip op de vindplaats in Kraggenburg onderzocht. Het doel van het archeologisch onderzoek is meer inzicht te krijgen over de handel in de middeleeuwen. Tevens is het onderzoek gericht om meer informatie over het wrak en de vindplaats te verzamelen en om een aantal gegevens vast te stellen zoals: hebben we daadwerkelijk met een kogge te maken? Hoe ziet de constructie eruit? Wat is de exacte datering en de herkomst van het scheepshout? Hoe omvangrijk zijn de resten? Wat is de conditie van het hout? Kan het wrak op de vindplaats behouden blijven?

Drie meter diep in de grond is het vlak (de bodem) van het schip nog aanwezig. Op basis van de resten lijkt het te gaan om het wrak van een middelgroot kogge-achtig schip van tussen de 12 en 15 m lang en 3,50 m breed. Centraal element van het vlak is de kiel. Opvallend is het feit dat een kielbalk in plaats van een kielplank gebruikt is. Het restant van de kielbalk heeft een lengte van 6,10 m. Met het horizontale deel van de stevenhaak aan de voorzijde wordt de minimum lengte van de kiel, zoals teruggevonden, ongeveer 6,80 meter. De oorspronkelijke lengte van de kiel is groter geweest. De kogge had een karveel gebouwd vlak dat richting de stevens overgaat in een overnaadse bouwwijze. De archeologen hebben aanwijzingen gevonden dat de boorden overnaads gebouwd waren. Het dendrochronologisch onderzoek van enkele monsters geeft een datering van 1307–1315 voor de bouwdatum van het schip. De kogge NT25 is in ca. 1335 vergaan toen het op het Aelmere voer op weg van Kampen naar Terschelling. 

Bekijk hier het verkennend onderzoek van de Universiteit van Groningen of hier de reportage van Omroep Flevoland.