Wegduiker met ronde toog

Wegduiker met ronde toog
Wegduiker met ronde toog

Plaats: Ens

Locatie: Schokkerringweg

Maker: Directie Wieringermeer

materiaal: baksteen

Jaar: ca.1950


Beschrijving:

In de Redetocht, onder de Schokkerringweg, ligt een wegduiker, een civiel kunstwerk voor de waterhuishouding. Een oude gemetselde duiker die bedoeld is om de watergang onder de weg door te leiden. De ronde in baksteen uitgevoerde duiker bestaat uit een dubbele rondboog met daarop aansluitend aflopende vleugelmuren. De vleugelmuren lopen niet evenwijdig maar staan onder een kleine hoek. Achter de twee boogvormige openingen bevinden zich gemetselde tongewelven of togen. Een toog is een gewelf waarvan de dwarsdoorsnede (vrijwel) een halfronde cirkel is. Het gewelf ontstaat door de boogvorm in één richting vele malen te herhalen, zodat de kruin van het gewelf uit één rechte lijn bestaat, een soort halve buis. De toog oefent een sterke zijwaartse druk uit en wordt om die reden alleen voor kleine overspanningen gebruikt.

Vanaf 1988 zijn veel wegduikers vervangen door stalen exemplaren. Gemetselde wegduikers met ronde toog, zoals in de Redetocht, komt ook nog voor in de Zwijnstocht bij de Zuiderringweg in Ens. Als oorspronkelijk inrichtingsobject drukt de duiker een bijzonder cultuurhistorische waarde uit van het unieke watersysteem van de Noordoostpolder. Daarnaast heeft de gemetselde wegduiker, als onderdeel van het intacte watersysteem, ensemblewaarde. Bron: Rapport; Inventarisatie watererfgoed Noordoostpolder, Oostelijk en Zuidelijk Flevoland